معصومه پورسعیدی - دانشجوی کارشناسی ارشد محیط زیست یزد
حمید رضا عظیم زاده - استاد یار و عضو هیئت علمی دانشگاه یزد
حمید رضا سودائی زاده - دانشگاه یزد، دانشکده منابع­طبیعی و کویر­شناسی،ایران

گرد و غبار زیر مجموعه ذرات معلق در هوا بوده و قطر آئرودینامیکی آنها کمتر از 100 میکرومتر می باشد. بی ضرر ترین گرد و غبارها ذرات زغال و مضرترین آنها ذرات سیلیس آزاد (کوارتز) می باشد. گرد و غبار سیلیس آزاد به عنوان مهمترین ترکیب گرد و غبار معادن شناخته شده است. و یکی از عوامل خطرناک شغلی محسوب می شود. هدف از این مقاله بررسی تعدادی از غبارهای سمی و غیر سمی و اثرات آن بر سلامت انسان می باشد. این تحقیق بر اساس مطالعات کتابخانه ای و استفاده از منابع اینترنتی صورت گرفته که نتایج حاصل از تحقیقات انجام شده، تأثیرات غبارهای سمی و غیر سمی بر سلامت انسان را نشان می دهد. سیمان نه تنها در کارخانجات تولید کننده آن مهمترین آلاینده به شمار می آید، بلکه به دلیل عدم استفاده از تکنولوژی مناسب (نصب الکتروفیلتر بر دودکش ها)گرد و غبار این ماده سبب آلودگی محیط زیست به خصوص در نواحی مجاور کارخانجات سیمان می گردد. تماس با گرد و غبارهای حاوی سیلیس آزاد باعث آسیب های ریوی و در نهایت منجر به سیلیکوزیس و مرگ می شود. یکی از عوامل زیان آور و مخاطره آمیز معادن زغال سنگ آلودگی هوا می باشد. گرد و غبار در معادن زغال سنگ از ذرات ریز سیلیس،گرد زغال و مواد مشابه آن به عنوان مواد غیر سمی تشکیل شده است. مایت های گرد و غبار خانگی نقش مهمی به عنوان آلرژن در رابطه با آسم، رینیت آلرژیک و سایر بیماری های آلرژیک ایفا می کند. آزبست یکی از مهمترین عوامل ایجاد بیماری شغلی(پنوموکونیوز) است. غبار پشم مواجهه شغلی با آزبست احتمال خطر سل را می‌افزاید.

غبار،سیمان،ریه،بیماری،آزبست