علیرضا علی پور - دانشجوی دکتری گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس
سید حبیب الله موسوی - استادیار گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس

کاهش منابع آبی موجود در کشور از یک سو و افزایش تقاضای روزافزون تولید محصولات کشاورزی از سوی دیگر، لزوم توجه به مدیریت منابع آبی مورد استفاده در بخش کشاورزی را بیش از پیش افزایش داده است. مطالعه حاضر با هدف تدوین الگوی بهینه تولید محصولات زراعی در شرکت مزرعه نمونه گرگان به عنوان یکی از واحدهای پیشرو در بخش کشاورزی استان گلستان با تاکید بر افزایش کارایی مصرف آب طرح ریزی و اجرا شد. به این منظور، از آمار و اطلاعات دفتری این واحد کشاورزی در سال زراعی ۹۵-۱۳۹۴ در قالب تدوین الگوی برنامه ریزی ریاضی چند معیاره استفاده گردید. نتایج نشان داد که با تدوین الگوی بهینه تولید محصولات زراعی در این واحد کشاورزی، کارایی مصرف آب به میزان ۱۵ درصد، بازده ناخالص به میزان ۹ درصد و خالص انرژی تولیدی به میزان ۲۰ درصد افزایش می یابد. لذا، می توان گفت که در شرایط بهینه تولید محصولات زراعی در این واحد، آرمان های حداکثر بازده ناخالص و حداکثر خالص انرژی تولیدی به عنوان آرمان های اقتصادی در کنار آرمان افزایش کارایی مصرف آب به صورت هم زمان قابل دسترس خواهد بود. در پایان، با توجه به نتایج به دست آمده پیشنهاد شد که به منظور افزایش سودآوری در مزارع شرکت مزرعه نمونه گرگان هم زمان با تاکید بر افزایش کارایی مصرف آب، محصولات گندم، کلزا، پنبه، ذرت و یونجه ترکیب اصلی الگوی کشت محصولات زراعی در این واحد کشاورزی را تشکیل دهند.

مدل برنامه ریزی آرمانی وزنی, شدت مصرف آب, اولویت های اقتصادی, خالص انرژی تولیدی