نیما توان پور - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی آب دانشگاه شیراز
علی اصغر قائمی - دانشیار بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
تورج هنر - دانشیار بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز
امین شیروانی - دانشیار بخش مهندسی آب، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز

در پژوهش حاضر، با استفاده از آمار موجود بارش روزانه مربوط به ۲۲ سال (۱۹۹۵-۲۰۱۶) ایستگاه هواشناسی شهر لامرد (واقع در استان فارس)، تواتر و تداوم روزهای بارانی در این شهر با استفاده از مدل زنجیره مارکوف مورد مطالعه قرار گرفت. در این مطالعه، به دلیل ناچیز بودن تعداد بارش روزانه در ماه های مه تا اکتبر، از این ماه ها صرفنظر شد. داده های بارش روزانه براساس ماتریس فراوانی تغییر حالات رخداد روزهای خشک و بارانی مرتب شده و ماتریس انتقال بر اساس روش حداکثر درستنمایی محاسبه گردید. در تحقیقاتی که در ایران جهت پیش بینی بارش با استفاده از زنجیره مارکوف صورت گرفته، تنها از زنجیره مارکوف مرتبه اول استفاده شده که چه بسا همخوانی مناسبی با داده ها نداشته و نتایج نادرستی را ارائه داده است. اما در تحقیق حاضر، با روش های آماری دقیق، مرتبه مناسب زنجیره مارکوف، تشخیص داده شده و به کار گرفته شد. ماتریس های احتمال ایستا و دوره بازگشت تداوم روزهای بارانی ۲ تا ۵ روزه برای ماه های مذکور محاسبه گردید. نتایج نشان داد که احتمال وقوع بارش در هر روز ۱۲۶/۰ و احتمال عدم وقوع بارش ۸۷۴/۰ است. جهت اعتبارسنجی نتایج، پیش بینی های کوتاه مدت و بلندمدت بدست آمده را با نتایج واقعی ماه های ژانویه، فوریه و مارس سال ۲۰۱۷ میلادی با استفاده از آزمون های متداول برابری درصدها مورد مقایسه قرار گرفت که این نتایج آزمون ها نشان می دهد که پیش بینی ها قویا مورد تایید قرار می گیرند.

زنجیره ی مارکوف, روز بارانی, روز خشک, تداوم, دوره ی بازگشت