ناصر ولی زاده - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
مسعود بیژنی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، داشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.
عنایت عباسی - استادیار گروه ترویج و آموزش کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران.

یکی از راهکارهای خروج از بحران آب "توام ساختن راهکارهای فناورانه با راهبرهای اجتماعی رفتاری" است تا به این واسطه، تغییرات زیربنایی در راستای حفاظت منابع آب در افراد جامعه ایجاد شود. بر این اساس، هدف این پژوهش، تحلیل روانشناسی محیطزیستی از رفتار مشارکت‎گرایانه کشاورزان در حفاظت از آب بود. این مطالعه از نوع پژوهشهای "کاربردی" و "توصیفی همبستگی" است. ابزار پژوهش، پرسشنامهای بود که روایی آن با استفاده از نظرات پانلی از متخصصان ترویج و آموزش کشاورزی و کارشناسان آب و پایایی با استفاده از آزمون آلفای کرونباخ (۹۰/۰≥α≥۷۵/۰) مورد تایید قرار گرفت. جامعه‎ی آماری، شامل ۲۳۷۵۰ نفر از کشاورزان جنوب حوزه آبریز دریاچه ارومیه بود که ۳۷۸ نفر از آنها با استفاده از جدول کرجسی و مورگان با روش نمونه‎گیری تصادفی طبقه‎ای با انتساب متناسب انتخاب شدند. یافته‎های تحلیل رگرسیونی نشان دادند که کشاورزان دارای ارزشهای فردگرایانه، رفتارهای مشارکت‎گرایانه کمتری نسبت به کشاورزان دارای ارزشهای جمع‎گرایانه در راستای حفاظت از منابع آب از خود نشان میدهند. فزون بر این، این دو متغیر توانستند، ۵/۳۲ درصد از تغییرات رفتار حفاظت آب مشارکت‎گرایانه را پیشبینی کنند. نتایج حاصل از آزمون t هم نمایانگر آن بود که میان دو گروه از کشاورزانی که در کلاس‎های آموزشی مرتبط با موضوع آب شرکت کرده بودند و آنهایی که در چنین کلاس‎های شرکت نکرده بودند، از لحاظ رفتار حفاظت از آب مشارکتگرایانه تفاوت معنیدار وجود دارد.

رفتار مشارکت‎گرایانه , حفاظت آب , روانشناسی محیط‎زیست , کشاورزان , جنوب حوزه آبریز دریاچه ارومیه