الهام زارع نژاد اشکذری - دانشجوی دکتری، گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی تهران، ایران
فریبرز باقری - دانشیار گروه روانشناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
جواد خلعتبری - دانشیار گروه روانشناسی، واحد تنکابن، دانشگاه آزاد اسلامی، تنکابن، ایران

هدف: پژوهش حاضر، تدوین مدل ساختاری ارتباط گرایش به سوء مصرف مواد مخدر با الگوهای تعامل والد- فرزند با میانجی­گری مهارت­های ارتباطی دانشجویان بوده است. روش پژوهش: روش پژوهش، از نوع معادلات ساختاری بود. جامعه آماری، شامل کلیه دانشجویان دانشگاه­های شهر تهران بود. از بین ایشان تعداد ۶۰۰ نفر به روش نمونه­ گیری تصادفی چندمرحله­ای انتخاب شدند. ابزار اندازه­گیری پژوهش شامل پرسشنامه الگوی روابط والد و فرزند باقری و غفاری (۱۳۹۲)، مقیاس آمادگی به اعتیاد زرگر (۱۳۸۵) و مهارت­های ارتباطی کویین­دام (۲۰۰۴) بود. داده­های آماری علاوه بر توصیف آماری، به کمک ماتریس همبستگی و مدل سازی ساختاری Pls مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ­ها: نتایج نشان داد متغیرهای درون­زای آمادگی اعتیاد و مهارت ارتباطی، قابلیت پیش بینی قوی مدل را دارد و مدل از برازش مناسبی برخوردار است؛ کنترل­مداری پدر بر مهارت ارتباطی دانشجویان مورد مطالعه اثرگذار است. اما تاثیر آن بر گرایش به سوءمصرف مواد رد می­شود. امنیت­مداری مادر بر آمادگی اعتیاد دانشجویان موثر است (۸۹/۰=β، ۰۰۱/۰>P) و مهارت ارتباطی بر آمادگی اعتیاد دانشجویان به­صورت منفی و معکوس موثر می­باشد (۳۲/۰-=β، ۰۰۱/۰>P). نتیجه­ گیری: از این­رو، می­توان نتیجه گرفت مدل ساختاری ارتباط گرایش به سوءمصرف با الگوهای رابطه والد فرزند با میانجی­گری مهارت­های ارتباطی از برازش مطلوبی برخوردار است.

مدل ساختاری, گرایش به سوءمصرف مواد, مهارت های ارتباطی, روابط والدفرزند