پری روستا - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
اردشیر محیط - استادیار گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان
محمد روستائی علی مهر - دانشیار گروه علوم دامی، دانشکده علوم کشاورزی، دانشگاه گیلان

به منظور مطالعه­ی اثر آنتی بیوتیک­های مختلف روی کیفیت اسپرم قوچ، یک آزمایش فاکتوریل۲۳ در قالب بلوک­های کامل تصادفی با ۲ بلوک و ۴ مشاهده در هر واحد آزمایشی انجام شد. عوامل شامل سه آنتی بیوتیک لینکو­مایسین (L)، جنتامایسین (G) و آمپی­سیلین (A) بودند که هر یک در دو سطح صفر و به ترتیب ۵، ۱۰ و g/mlµ ۵/۲ رقیق کننده مورد استفاده قرار گرفتند، رقیق­کننده بر پایه تریس به عنوان بلوک اول و رقیق­کننده شیر پس­چرخ به­عنوان بلوک دوم در نظرگرفته ­شد. منی از ۴ راس قوچ در ۸ نوبت جمع آوری شد. در هر نوبت نمونه ها تجمیع و به هشت قسمت مساوی تقسیم شدند. به هر قسمت، رقیق­کننده­ی متفاوت از نظر سطوح آنتی­بیوتیک افزوده شد. نمونه ها با سرعت  °c/min۲۵/۰ تا c° ۵ سرد شدند و تا ۷۲ ساعت در همین دما ذخیره شدند. ارزیابی اسپرم در زمان­های صفر، ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت بعد از ذخیره­سازی انجام شد. اثر متقابل آنتی­بیوتیک­ها بر درصد تحرک پیش­رونده، سلامتی غشا پلاسمایی و زنده­مانی اسپرم معنی­دار بود (۰۵/۰>P). پس از ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت ذخیره­سازی، درصد تحرک پیش­رونده (۱۹/۷۸%، ۲۶/۶۶% و ۵۲/۵۴%)، سلامتی غشا پلاسمایی (۱۲/۸۵% ،۱۲/۷۵% و ۶۲/۶۲%) و زنده­مانی اسپرم (۱۲/۸۶%، ۳۸/۷۸% و ۶۲/۷۰%) در تیمار ۱۰l۰g۰a (لینکومایسین در سطح g/mlµ ۱۰ رقیق کننده) به­طور معنی­داری از سایر تیمار­ها بجز تیمار ۰l۵g۰a (جنتامایسین در سطح g/mlµ ۵) بیشتر بود (۰۵/۰>P). هر چند در زمان صفر، تیمار ۱۰l۰g۰a بطور معنی داری از نظر خصوصیات مورد بررسی نسبت به تیمار ۰l۵g۰a برتری داشت. از این تحقیق استنتاج می­شود که استفاده از لینکومایسین در سطح g/mlµ ۱۰ رقیق­کننده، بیشترین اثر را در حفظ کیفیت اسپرم در دمای ۵ درجه سانتی­گراد داشته است.

آنتی بیوتیک, اسپرم, قوچ, ذخیره سازی