احمد مهربان - دانشگاه آزاد اسلامی زاهدان

به منظور بررسی قدرت رقابتی برخی ارقام لوبیاL.) (Phaseolus vulgaris در تداخل با علف های هرز آزمایشی در دو سال ۱۳۹۳ و ۱۳۹۴ در مزرعه ای واقع در کرج اجرا شد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. وجین و عدم وجین علف های هرز و پنج رقم لوبیا (ناز، گلی، صیاد، درخشان و اختر) تیمارهای آزمایش بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اثر علف هرز و ارقام لوبیا بر روی اکثر صفات معنی دار شد؛ اما اثر سال و اثر متقابل دو فاکتور معنی دار نشد. کمترین تعداد و زیست توده علف های هرز (به ترتیب ۱۷ بوته در متر مربع و ۹۲ گرم در متر مربع) مربوط به رقم ناز بود. همچنین، بیشترین میزان عملکرد دانه (به ترتیب با مقادیر ۸۱/۲۶۱ و ۵۸/۲۳۰ گرم بر متر مربع) در تیمارهای عدم حضور علف هرز و رقم ناز بدست آمد. همچنین نتایج نشان داد که بالاترین شاخص رقابت (۵۲/۱) متعلق به رقم ناز و پایین ترین مقدار آن (۸۳/۰) متعلق به رقم اختر بود. کاهش عملکرد دانه در شرایط وجین و عدم وجین علف های هرز در ارقام ناز، گلی، صیاد، درخشان و اختر به ترتیب ۲۵/۳۰، ۹۱/۳۲، ۳۶/۳۷، ۵۰/۳۸ و ۷۸/۳۸ درصد بود. به طور کلی ارزیابی صفات مختلف نشان داد ژنوتیپ های رونده و رشد نامحدود لوبیا (ارقام ناز و گلی) در مقایسه با ایستاده و رشد محدود (ارقام اختر و درخشان) رقابت کننده های قوی تری در برابر علف های هرز بودند. بنابراین با توجه به شرایط این مطالعه برای محیط های مشابه استفاده از رقم ناز پیشنهاد می گردد.

بیوماس علف های هرز, زراعت, شاخص تحمل, شاخص رقابت, عملکرد دانه