نوشا ناهید - PhD Student of agricultural extension and education department, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
فرهاد لشگرآرا - Associate professor of agricultural extension and education department, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
سیدجمال فرج اله حسینی - Associate professor of agricultural extension and education department, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran
سیدمهدی میردامادی - Associate professor of agricultural extension and education department, Science and Research Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran

خشکسالی از پدیده های محیطی و بخش جدایی ناپذیر تغییرات آب وهوایی است که طی سالیان گذشته آسیب های زیادی به بخش کشاورزی و جامعه روستایی وارد کرده است این مقاله با هدف تحلیل وضعیت آسیب پذیری خانوارهای روستایی استان فارس در ایران نسبت به ناامنی غذایی ناشی از خشکسالی و همچنین واکاوی پاسخهای سازگاری آنها نسبت به پدیده خشکسالی از نظر نگرش و اقدام صورت گرفته است. داده های مورد نیاز برای انجام این پژوهش پیمایشی از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده با انتساب متناسب، گردآوری شد. با استفاده از فرمول شفر حجم نمونه کشاورزان، ۲۷۰ نفر تعیین و اطلاعات از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید. داده ها با استفاده از آمار توصیفی و مدل معادلات ساختاری sem از طریق نرم افزار SPSS۲۱ amos۲۳ تحلیل شد. برمبنای نتایج بدست آمده میزان آسیب پذیری خانوارهای روستایی استان فارس نسبت به خشکسالی بالاتر از حد متوسط می باشد که عامل حساسیت بالاترین اثر را در تبیین آسیب پذیری خانوارهای روستایی استان فارس دارد. همچنین نتایج حاصل از بررسی نگرش افراد مورد مطالعه در خصوص موثرترین راهکارهای سازگاری نسبت به اثرات خشکسالی نشان داد موثرترین راهکارهای سازگاری از دیدگاه افراد مورد مطالعه وابستگی قابل توجهی به حمایت های دولتی دارد. همچنین نتایج حاصل از بررسی پاسخ افراد نسبت تعدیل اثرات خشکسالی نشان داد افراد با آسیب پذیری کمتر گزینه های بیشتری را برای سازگاری با پیامدهای خشکسالی در اختیاردارند که نشان از حساسیت کمتر و بالاتر بودن ظرفیت سازگاری آنان در مقایسه با گروه بیشتر آسیب پذیر می باشد. همچنین خانوارهای روستایی مورد مطالعه از نظر برخی ویژگیها در دو گروه آسیب پذیری حاصل از تحلیل خوشه بندی مورد مقایسه قرار گرفتند.

vulnerability, Food Insecurity, Drought, Rural Households, Fars province, Iran