محمدجواد عباسی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
مریم جهانی دوقزلو - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
هادی پیرسته انوشه - مرکز ملی تحقیقات شوری، یزد، ایران
سیدعبدالرضا کاظمینی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
مسعود تقوایی - گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

کمبود آب از عوامل مهم محدودکننده رشد و تولید گیاهان در مناطق خشک و نیمه خشک می باشد. در این پژوهش تاثیر چهار فاصله آبیاری (۵، ۸، ۱۱ و ۱۴ روز) بر رشد و مقدار اسانس چهار اکوتیپ کاسنی (سفید شیراز، سیاه شیراز، سفید اصفهان و سیاه اصفهان) بررسی شد. آزمایش حاضر به صورت  کرت های خردشده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سال ۱۳۹۲ در دانشکده کشاورزی دانشگاه شیراز (باجگاه) اجرا گردید. بر اساس نتایج این پژوهش، تنش آبی ناشی از افزایش فاصله آبیاری موجب کاهش سطح برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ریشه و وزن خشک کل بوته شد. از سوی دیگر، افزایش فاصله آبیاری از ۵ یا ۸ به ۱۱ و ۱۴ روز با افزایش میزان اسانس در همه اکوتیپ ها همراه بود. سطح برگ، وزن خشک برگ، وزن خشک ریشه و وزن خشک کل بوته در تیمار شدیدترین تنش به ترتیب به مقادیر ۳/۴۰، ۲/۴۶، ۸/۳۷ و ۸/۴۵ درصد کمتر از تیمار بدون تنش بودند. افزایش فاصله آبیاری از ۵ به ۱۴ روز سبب کاهش ۹/۴۷، ۱/۵۶، ۴/۲۲ و ۶/۵۳ درصدی وزن خشک کل بوته به ترتیب در اکوتیپ های سفید شیراز، سیاه شیراز، سفید اصفهان و سیاه اصفهان شد. اگرچه رشد و اسانس اکوتیپ های سیاه و سفید شیراز بیشتر بود، ولی اکوتیپ های سیاه و سفید اصفهان حساسیت کمتری به تنش آبی نشان دادند. بنابراین، در شرایط اقلیمی مشابه با منطقه باجگاه، اکوتیپ های شیراز و اصفهان به ترتیب برای کشت در شرایط آبیاری مطلوب و کم آبیاری نیازمند بررسی بیشتر هستند.

Dry weight, Essential oil, Leaf area, pasture plants