قاسم متقی نیا - مدرس مدعو دانشگاه پیام نور خراسان جنوبی
همایون فرهنگ فر - دانشیار گروه علوم دامی دانشگاه بیرجند
محسن احمدی شاهرخت - دانش آموخته کارشناسی ارشد گروه علوم دامی دانشگاه بیرجند
عبدالاحد شادپرور - دانشیار گروه علوم دامی دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه گیلان
مجید جعفری - کارشناس سازمان جهاد کشاورزی خراسان رضوی مشهد

در این پژوهش از رکوردهای وزن ۶۰۳۰ بره ایران­بلک (۳۰۵۱ نر و ۲۹۷۹ ماده) فرزند ۱۴۱ قوچ و ۱۵۲۵ میش که طی ۲۸ سال "۱۳۶۲ تا ۱۳۸۹" در ایستگاه اصلاح­نژاد عباس­آباد مشهد جمع­آوری شده بود، برای بررسی روند تبار آمیزی و اثر آن بر صفات وزن بدن استفاده شد. صفات مورد مطالعه شامل اوزان تولد، شیرگیری، شش، نه، دوازده ماهگی و افزایش وزن روزانه از تولد تا شیرگیری بود. ضریب تبار آمیزی حیوانات با استفاده از نرم­افزار CFC محاسبه و تجزیه داده­ها توسط یک مدل مختلط خطی و با استفاده از نرم افزارSAS  انجام شد. از بین کل بره­های دارای رکورد، ۵۳۳۳ راس (%۴۴/۸۸) هم­خون بودند که این امر بیانگر پایین بودن شمار موثر افراد در جمعیت پایه، می­تواند باشد. میانگین و انحراف معیار ضریب تبار آمیزی برای کل حیوانات و حیوانات هم­خون به ترتیب ۳۴/۶±۷۸/۸ و ۸۳/۵±۳۳/۹ درصد بود. حداقل و حداکثر ضریب تبار آمیزی به ترتیب صفر و ۴۸/۳۸ درصد بود. میانگین ضریب تبار آمیزی برای بره­های نر و ماده در کل جمعیت به ترتیب ۳۱/۶±۷۵/۸ و ۳۷/۶±۸۲/۸ درصد و برای بره­های تک قلو و دوقلو ۲۵/۶±۶۹/۸ و ۳۷/۶±۹۰/۸ درصد بود. تبار آمیزی، اثر منفی و معنی داری بر صفات شیرگیری، شش ماهگی، نه ماهگی و یک سالگی در بره­های نر دوقلو و صفت وزن تولد و نه ماهگی در بره­های ماده دوقلو داشت. روند تغییرات سالیانه ضریب تبار آمیزی برای کل حیوانات و حیوانات هم­خون به ترتیب ۲۰۲۲/۰ و ۱۶۳۲/۰ درصد و به لحاظ آماری معنی دار بود (P<۰.۰۰۰۱).

گوسفند ایران بلک, تبار آمیزی, وزن بدن