مرضیه عاکفی - دانشجوی کارشناسی ارشد حقوق بین الملل
سهیلا کوشا - استادیارگروه حقوق دانشکده علوم انسانی دانشگاه پیام نور تهران

شیوه های جایگزین حل اختلاف، سازوکاری مناسب جهت تسریع فرآیند حل اختلاف و جلوگیری از هدر رفت منابع زمانی و مالی در پروژه ها می باشد. داوری به عنوان مهم ترین شیوه در بسیاری از قرارداد های داخلی و بین المللی به کار گرفته می شود. فیدیک به عنوان یک نهاد تخصصی بین المللی در قرارداد های منتشره پس از سال ۱۹۹۹، کمیته حل اختلاف را به عنوان شیوه ای کارآمد مطرح نمود. این کمیته در صورت توافق طرفین در احکام صادره همانند یک نهاد داوری است. سازوکار پیش بینی شده در حل اختلافات قراردادی در پروژه های طرح و خرید و اجرا در ایران؛ شامل مذاکره، ارجاع به داوری در چارچوب هیئت های کارفرما و نهایتا مراجعه به دادگاه می باشد. عدم استقلال هیئت های کارفرمایی از طرفی و همچنین موانع قوانین داخلی (اصل ۱۳۹ قانون اساسی و ماده ۴۵۷ قانون آیین دادرسی) سبب عدم کارآمدی داوری در این قبیل قرارداد ها شده است. در این بین ضعف در ضمانت اجرای آرای داوری نیز یکی دیگر از چالش های مهم در این عرصه می باشد. در این مقاله ضمن بررسی مطالعات قبلی، راهکار های عملی، جهت اتخاذ شیوه ارجاع به داوری و ضمانت اجرای آرای صادره، پیشنهاد شده است.

حل و فصل اختلاف ، داوری ، قرارداد های بین الملل ، فیدیک ، ضمانت اجرا