نصراله کلانتری - استاد گروه زمین شناسی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران اهواز، ایران
الهه ایرانی اصل - کارشناسی ارشد، هیدروژئولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران
هادی محمدی - کارشناسی ارشد، هیدروژئولوژی، دانشکده علوم زمین، دانشگاه شهید چمران، اهواز، ایران

بسیاری از آبخوان ها در نقاط مختلف کشور با کاهش ذخیره مواجه هستند. این کاهش حجم ذخیره به علت افزایش تقاضای آب و افزایش تعداد چاه­های بهره­برداری است. کاهش بارش و ریزش نامناسب مکانی و زمانی نیز از دیگر عوامل تغییر در حجم آبخوان است. آبخوان آبرفتی باغملک با مساحت ۳۴/۴۹ کیلومتر مربع یکی از آبخوان های مهم استان خوزستان است که آب موردنیاز برای کشاورزی و دیگر فعالیت ها را در منطقه تامین می کند. در این پژوهش وضعیت آبخوان آبرفتی باغملک ازلحاظ کمی و کیفی در طول دوره ده ساله (۱۳۹۶-۱۳۸۶) با استفاده از روش های آماری و زمین آمار مورد ارزیابی قرار گرفت. جهت بررسی تغییرات بارش و تاثیر آن بر آب زیرزمینی در طول دوره آماری از روش SPI استفاده گردید. هیدروگراف معرف دشت، نقشه سطح آب زیرزمینی و نقشه افت وخیز برای دوره ده ساله ترسیم گردید. نتایج نشان داد که میزان افت آب زیرزمینی در طول دوره مذکور برابر با ۷۹/۱۳ متر است، ولی بیشترین افت در بخش شرقی و مرکزی دشت در حدود ۱۹ متر مشاهده شده است. بررسی PCA و HCA برای داده های کیفی در بازه زمانی ۱۳۸۶-۱۳۹۶ نشان داد که چاه های موجود در منطقه سه گروه قرار می گیرند و هدایت الکتریکی با سولفات و کلسیم بیشترین همبستگی را دارد. همچنین تحلیل مولفه اصلی بیان می کند دو عامل اصلی در منطقه وجود دارد که عامل اول که ۱۲/۶۰ درصد تغییرات را شامل می شود و به ترتیب اهمیت عبارت اند از Na، Mg، Cl، K، Ca، SO۴، EC و عامل دوم که موجب ۱۵/۱۵ درصد تغییرات می شود فقط شامل HCO۳ است.

افت سطح آب, هیدروگراف, دشت باغملک, تحلیل آماری, GIS