محمد محمدزاده دوگاهه - PhD Candidate of Architecture, Dept. of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Qazvin Branch, Islamic Azad University, Qazvin, Iran
حسین سلطان زاده - Associate professor Dept. of Architecture, Faculty of Architecture and Urban Planning, Central Tehran Branch, Islamic Azad University, Tehran, Iran.
جواد شکاری نیری - Associate professor Dept. of Repair and restoration of historical monuments, Faculty of Architecture and Urban Planning, Imam Khomeini International University, Qazvin, Iran
تیمور آمار - Associate Professor, Dept. of Geography, Faculty of Humanities, Rasht Branch, Islamic Azad University, Iran.

بررسی نقش فرهنگ در شکل ­گیری خانه های بومی منطقه تالش موضوع پژوهش حاضر است؛ اهمیت این موضوع به این سبب است که به نظر می رسد تاکنون درباره معماری این منطقه پژوهش درخوری انجام نشده است. بنابراین هدف این پژوهش شناخت چگونگی تاثیر عناصر محتوایی فرهنگ منطقه در شکل دهی به فرم کالبدی و سازمان فضایی این خانه­ هاست و پرسش اصلی این است که نقش عوامل فرهنگی در شکل­ گیری خانه های این منطقه چه بوده است؟ این پژوهش از نوع پژوهش­ های کیفی است و در آن از روش تحقیق توصیفی تحلیلی استفاده شده است و گردآوری داده ­ها، به صورت میدانی و کتابخانه ­ای است. متغیر مستقل این پژوهش فرهنگ و متغیر وابسته آن معماری خانه های بومی است. جامعه آماری تحقیق، منطقه تالش و روش نمونه گیری آن سهمیه ای است. نتایج تحقیق نشان می دهد که آهنگ تغییرات فصلی و اشغال فضا در فصول سرد سال محدود به اتاق اصلی در طبقه پایین و در ایام نوروز و بهار، فضای ایوان و در تابستان، طبقات بالا و محوطه خانه است. مولفه هایی مانند وسعت بنا و محوطه خانه، نوع، تعداد و مساحت فضاهای خدماتی، نوع تزئینات و مصالح مصرفی و نیز استفاده یا عدم استفاده از استاد کار، در طبقه بندی خانه های بومی منطقه بر اساس طبقه اجتماعی موثر است، همچنین با توجه به چارچوب نظری تحقیق، عناصر فضا در این خانه ها را می توان به سه دسته ثابت (داخلی و خارجی)،  نیمه ثابت (چیدمان اثاثیه) و متحرک (روابط و آداب سکونت بر اساس جنسیت و سن) تقسیم بندی نمود.

Talesh, Vernacular Houses, culture and architecture, Vernacular Architecture, climate and architecture