اعظم اسماعیلی - استادیار، دانشگاه آزاداسلامی ، واحد تهرانشرق(قیامدشت )،گروه معماری .
مرجان بهاری نژاد - مدرس، دانشگاه آزاداسلامی ، واحد تهرانشرق(قیامدشت )،گروه معماری .

سرزمین ما ایران با توجه به موقعیت ممتاز استراتژیکی و برخورداری از ثروتهای سرشار خدادادی ، همواره در معرض تهدیدات خارجی قرار داشته است و در این بین توجه به اصول پدافند غیر عامل و مدیریت بحران به جهت کاهش آسیب پذیری ها در تمامی حوزهها، از جمله معماری و شهرسازی ضرورت پرداختن به این موضوع است . فرضیه پژوهش این است که تبین اصول و مبانی پدافند غیر عامل در معماری و شهرسازی از جمله ضوابط مشخص در مورد مکانیابی کاربری ها و مقاوم سازی بناها و ... با رویکرد مدیریت بحران به عنوان مجموعه اقدامات، پیش ، حین و پس از وقوع هر حادثه می تواند باعث جلوگیری و کاهش خسارات و تلفات جانی و مالی شود. حال پرسش اصلی این است که آیا می توان با اصول و مبانی پدافند غیر عامل در معماری و شهرسازی با رویکرد مدیریت بحران، کاهش آسیب پذیری های کالبدی و انسانی از تجاوزات احتمالی را داشت ؟ در پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی وتحلیلی و با بهره گیری از مطالعات کتابخانه ای و اسنادی به ارزیابی اصول و مبانی پدافند غیر عامل در معماری و شهرسازی با رویکرد مدیریت بحران می پردازد، هدف پژوهش این است که تدوین ملاحظات راهبردی پدافند دفاع غیر عامل در معماری و شهرسازی با رویکرد مدیریت بحران در جهت کاهش آسیب پذیری های کالبدی و انسانی از تجاوزات احتمالی دربرابر تهدید می باشد. یافته های پژوهش نشان می دهد پدافند غیر عامل از مهمترین راهبردها در حوزه معماری و شهرسازی است که با اقدامات سیستم دفاع غیر عامل با روش مدیریت بحران باعث افزایش توان و اقتدار نظام وکاهش آسیب پذیری های کالبدی و انسانی از تجاوزات احتمالی می شود.

پدافند غیر عامل، معماری، شهرسازی، مدیریت بحران.