بررسی الزامات پدافند غیرعامل در ساخت ایستگاه های مترو (مطالعه موردی : ایستگاه A۰۹ (میدان مطهری ) پروژه خط A مترو قم )

به منظور کاهش ترافیک باید زمینه های بکارگیری وسائل نقلیه عمومی را با ایجاد مسیرهای اختصاصی و وسائل ایمن و در دسترس که قابلیت عبور از مراکز اصلی و تجاری شهر را داشته باشند افزایش داد. از جمله روشهای ایجاد مسیرهای تردد جدید ایجاد تونلهای شهری جهت تردد وسایل نقلیه و بخصوص مترو می باشد. در سیستم حمل و نقل شهری از طریق مترو، ایستگاه های متروی زیرزمینی به عنوان یکی از اجزای اصلی پیوند دهنده فضای زیرزمین و روی زمین به شمار می آیند. این جزء مهم به دلایل مختلف ، به ویژه تجمیع مسافران در آن، همواره در معرض مخاطرات طبیعی و تهدیدات انسان ساخت قرار دارد. کاربری های چندگانه ایستگاه های مترو نیز چه در زمان صلح و چه در زمان بحران باعث افزایش درجه اهمیت کارکردی آنها گردیده است . ایستگاههای مترو در جنگ به عنوان پناهگاه مورد استفاده قرار خواهند گرفت اما در حملات تروریستی ، محملی برای کشتار مردم تلقی می گردند. جهت حفظ سرمایه های انسانی و کاهش هر چه بیشتر آسیب پذیری افراد و مکانها، لازم است این موارد مورد بررسی قرار گرفته و نقش موثر پدافند غیرعامل در نشان دادن ایستگاه مترو به عنوان پناهگاهی امن در شرایط بحران و ایجاد یک مکان ایمن مدنظر قرار گیرد. پس با اعمال پدافند غیر عامل در ایستگاه مترو می توان تا حدودی بحران را بهتر کنترل کرده و ایستگاه مترو به عنوان یک مکان استراتژی و شلوغ جهت برقراری امنیت مورد توجه قرار گیرد.در تحقیق حاضر با استفاده از مطالعات اسنادی و تحقیقات کتابخانه ای ، بازدیدهای میدانی و تجربیات پروژه های مشابه ، شاخص های تاثیرگذار در مکان یابی ایستگاه های مترو شناسایی و دسته بندی شده و الزامات پدافندی بطور کامل در اجرای قسمت های مختلف لیست گردیده و امتیازبندی شده است . در ایستگاه A۰۹ تهدیدات تروریستی با نمره ۴۹ تهدید اول در ایستگاه A۰۹ محسوب می گردد. در خط A مترو قم و ایستگاه A۰۹ محل و تعداد ورودی ها به درستی انتخاب شده و اقدامات لازم جهت پدافندی بودن ایستگاه با توجه به امتیازات داده شده مثبت می باشد. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مکانیابی ایستگاه تعیین شده بر اساس ملاحظات پدافند غیرعامل با مکان های تعیین شده از نظر فنی و معیارهای شهری منطبق بوده و معیارهای ورودی های ایستگاه، تونل و الزامات مربوط به خروجی اضطراری مطابق موارد پدافندی بطور کامل رعایت گردیده است .