احسان بهرامی جوین - استادیار گروه مهندسی عمران و معماری، دانشکده مهندسی، دانشگاه تربت حیدریه ، تربت حیدریه، ایران.
حسین صبور کازران - کارشناس منابع آب، آب منطقه ای خراسان رضوی، مشهد،ایران.

امروزه در کشور آگاهی عمومی و افزایش دیدگاهها و مقررات حمایتی برای حفاظت از محیط زیست به منظور حفظ منابع طبیعی موجب توجه بیشتر به فعالیت های انسانی از جمله روشهای کار در فعالیت های معدنی شده است . با توجه به بهره برداری طولانی مدت معادن در منطقه سنگان خواف و توسعه آتی صنایع سنگان، ارزیابی اثرات زیست محیطی آن بر منابع آب زیرزمینی علاوه بر شناخت وضعیت آلودگی و آگاهی از راهکارهای بهبود و کاهش اثرات زیست محیطی ضروری است . بررسی احتمال آلودگی منابع آب زیرزمینی به نیترات تحت تاثیر فعالیت های معدنی سنگان، هدف اصلی مطالعات کنونی است . این تحقیق بر اساس طراحی ، اجرا و تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از نمونه برداری و آزمایش های کیفی آبخوان دشت سنگان انجام شد. برای این منظور در گام اول تلاش شد تا شناخت کافی از وضعیت آب زیرزمینی منطقه بدست آید و در مرحله بعد بر اساس این شناخت و منابع آب زیرزمینی موجود شبکه پایش اطلاعات طراحی گردید. سپس نمونه برداری و تجزیه و تحلیل آزمایشگاهی بر اساس شبکه پایش طراحی شده انجام و در انتها نقشه پهنه بندی مکانی آلودگی نیترات با استفاده از روش کریجینگ بیزی تجربی تهیه شد. نتایج به دست آمده نشان از بالابودن غلظت نیترات در منطقه و نشت زهاب از سد باطله به منابع آب زیرزمینی منطقه دارد.

شبکه پایش کیفی ، آب زیرزمینی ، نیترات، کریجینگ بیزی تجربی