بررسی عوامل موثر بر آسیب پذیری ناشی سوانح طبیعی (زلزله ) در حاشیه نشینی و اسکان موقت با بهبود عملکرد در کمک رسانی با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS (شهر تبریز)

آسیب پذیری ناشی از زلزله یکی از مهم ترین چالش های پیش روی شهرهای بزرگ در ایران است . وقتی شهرها علاوه بر فرسودگی ،مناطق حاشیه نشین و اسکان غیررسمی دارند، حساسیت این موضوع دو چندان میگردد. در این میان، شهر تبریز یکی از شهرهای پرجمعیت ایران می باشد که به لحاظ خطر زلزله در وضعیت آسیب پذیری بالا می باشد. این شهر مانند سایر شهرهای بزرگ ایران دارای سکونت گاه های غیررسمی می باشد که در کنار گسل فعال استقرار یافته اند؛ این مناطق به لحاظ ساخت وساز برنامه ریزی شهری (برنامه ریزی کاربری اراضی ) در وضعیت نامناسبی قرار دارند و در صورت وقوع زلزله می تواند فاجعه انسانی با توجه به تراکم بالای جمعیتی وسایر پارامترهای موثر در افزایش آسیب پذیری ناشی از زلزله در این محدوده اتفاق بیفتد. شهرتبریز که در بین مناطق دارای سکونت گاه های غیررسمی شهرهای ایران می باشند، از لحاظ آسیب پذیری ناشی از زلزله با در نظر گرفتن ماهیت زلزله و بررسی آن در ارتباط با چهار عامل تراکم جمعیت ، تراکم ساختمانی ، کیفیت ابنیه و نوع مصالح می پردازد جهت ارزیابی رابطه بین میزان آسیب پذیری زلزله و عوامل موثر بر آسیب پذیری ، از سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS استفاده شده است .مناطقی ازشهرتبریز با توجه به تمرکز بالای جمعیت ، کیفیت ابنیه پایین ، عمر ساختمان ها و استفاده از مصالح غیرمقاوم در برابر زلزله از یک طرف ونزدیکی به گسل و بافت حاشیه نشین از طرف دیگر، در صورت وقوع زلزله میتواند خسارات جبران ناپذیری را متحمل گردد.ودر آخر ارائه به بررسی اسکان موقت برای زلزله زدگان با عملکرد بهبود کمک رسانی در شهر تبریز پرداخت خواهیم کرد.برای مردم حادثه دیده مشکلات زیادی در مورد اسکان به وجود می آید که یکی از آن جوابگو نبودن اسکان های موقت معمول برای طولانی مدت است و زندگی در آن اسکان ها شرایط زندگی را سخت می کند پس باید تدبیری اندیشید و طراحی اسکان ها باید به گونه ای باشد که علاوه بر مجهز بودن آن ها امکان تغییر کاربری آن ها و یا استفاده از آن ها به عنوان اسکان دائم وجود داشته باشد .