سیدجعفر حجازی - دانشیار گروه عمران و شهرسازی دانشگاه شهید چمران اهواز-ایران
فروغ گشتیل - دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید چمران اهواز-ایران

آسایش صوتی عدم وجود صداهای مزاحم و نابهنجار در محیط کار و زندگی افراد است . عدم آسایش صوتی در محیط می تواند موجب آزار صوتی و برهم خوردن تعادل روحی و روانی افراد گردد؛ هدف اصلی این تحقیق مدلسازی مکانی نقشه کاربری اراضی شهر دزفول جهت تولید نقشه آلودگی صوتی می باشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی -تحلیلی است . داده های نظری پژوهش به روش کتابخانه ای و طرحهای تحقیقاتی ، آمارنامه ها، کتب موجود و مقالات، طرحهای شهری جمع آوری شد. همچنین اطلاعات میدانی به روش مشاهده گردآوری شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها، ابتدا با بهره گیری از آراء خبرگان از مدل چند متغیره((FAHP برای وزن بخشی به شاخص ها استفاده شده، سپس اصول و معیارهای همجواری مدنظر استخراج و شناسایی گردیده است و با استفاده از نرم افزار GIS ابزارEuclidean Distance از مجموع ابزارهای Distance نقشه های همجواری طراحی شده اند. در این مرحله نقشه های تولید شده فاقد واحدهای همگن می باشد، جهت استاندارد سازی و همگن کردن و هم چنین افزایش انعطافپذیری آنها از منطق فازی Fuzzy Membership از مجموع ابزارهای Overlay استفاده می شود. پس از ارزش گذاری و تعیین وزنها، نتایج را در محیط سیستم اطلاعات جغرافیایی با گزینه Raster Calculator در لایه ها تاثیر داده و در انتها با اعمال گزینه Overlay با استفاده از ابزار Fuzzy overly با گامای ۹/۰ از مجموع ابزارهای Spatial Analyst Tools نقشه های لایه های موردنظر تلفیق و تحلیل مکانی گردیدهاند. تحلیل یافته ها نشان می دهد که در پهنه با خطرپذیری خیلی کم ۳۴/۷ درصد کل کاربری های منتخب ، پهنه با خطرپذیری کم ۰۲/۶، پهنه با خطر متوسط ۴۹/۷ درصد، پهنه با خطرپذیری زیاد ۴۸/۴۰ درصد و در محدوده با خطرپذیری خیلی زیاد ۶۷/۳۸ درصد از کل کاربری های موجود را در بر گرفته است . میزان رعایت اصل همجواری برای مناطق مختلف متفاوت بوده به طوری که هر چه از مرکز شهر به اطراف برویم میزان این آلودگی ها کم تر می شود.

مدلسازی مکانی ، کاربری اراضی شهر، نقشه آلودگی صوتی ، دزفول