جواد اکبری - کارشناس ارشد معماری، شهرداری مشهد
فاطمه قاسمی - دانشجوی کارشناسی مهندسی معماری، موسسه آموزش عالی فردوس، مشهد، ایران
نرگس شادمان - کارشناس مهندسی معماری ، مشهد، ایران

معماری نتیجه و حاصل فرهنگ جامعه است . نگاهی اجمالی به تاریخ معماری ایران و سایر تمدنهای جهان نشان می دهد که هیچ اثر بزرگ معماری وجود ندارد که بر اساس اندیشه و جهانبینی پدید نیامده باشد. به این ترتیب ، می توان گفت که هر تمدن یا قومی در دوران مختلف ، معماری خاصی را منطبق با فرهنگ خود ارائه می دهد. گسست تاریخی روزگار معاصر از سیر تکامل دستاوردهای پیشینیان معماری ، موجب پیدایش فضایی ناخوانا در شهرهای معاصر شده است . این ناخوانایی تا جایی پیش رفته است که دیگر نمی توان رابطه ای منطقی با معماری گذشته برقرار کرد. گویی شاهکارهای معماری ایرانی در جای دیگری ساخته شده یا به وسیله ی افرادی غیرایرانی برپا گشته است که تا این حد با معماری معاصر ما متضاد و بیگانه می نماید. حال آیا معماری ملی کشور ما همگام و همسو با فرهنگ جامعه مان است ؟ و آیا این معماری معاصر در کشور ما فرهنگی اصیل و متناسب با روح و روان ما ایرانیان را رقم خواهد زد؟ در این مقاله برآنیم تاثیرگذاری و تاثیرپذیری معماری و شهرسازی را از فرهنگ جامعه و برعکس ، تاثیر آن در روند توسعه ی فرهنگ شهروندان را بررسی کنیم . روش اصلی مورد استفاده در این تحقیق روش تحلیلی - توصیفی است و برای جمع آوری اطلاعات، از روش اسنادی استفاده شده است . در مواردی که اطلاعات تکمیلی مورد نیاز بوده، و بررسی ساختار و تحولات انجام شده و مصاحبه با متخصصان و افراد صاحب نظر استفاده شده است . یافته های این پژوهش نشان می دهد همانگونه که بقای فرهنگ به ارتباطات وابسته است و ارتباطات مسیر فعالیت فرهنگی است ، چگونه این مفاهیم فرهنگی در معماری بر توسعه فرهنگ شهروندی تاثیر می گذارد.

فرهنگ ، معماری ایرانی ، جامعه ، فرهنگ شهروندی .