علیرضا اسلامی - کارشناسی ارشد، مهندسی عمران حملونقل، دانشگاه علم و صنعت ایران
محمدرضا سلطانی - کارشناسی ارشد، مهندسی عمران حملونقل، دانشگاه علم و صنعت ایران
افشین شریعت مهیمنی - استاد، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه علم و صنعت ا یران

در دهه های گذشته ، تلاشهای بسیاری برای مدیریت ترافیک تقاطعات صورت گرفته که ازجمله ی آنها توسعه و به کارگیری سیستم های کنترل ترافیک هوشمند و تطبیقی جهت بهینه سازی زمانبندی چراغهای راهنمایی است که منجربه ایجاد ترافیک روان و کاهش تاخیر سفرها در شبکه معابر شهری می شوند. در سیستم های کنترل هوشمند برخلاف سیستم های کنترل زمان ثابت ، زمانبندی چراغها بر اساس تقاضای ترافیکی برداشت شده توسط شناساگرها، تنظیم می شود و زمان هر سیکل و فاز می تواند متغیر باشد. سیستم های کنترل ترافیک تطبیقی ، با شناسایی لحظه ای شرایط ترافیکی ، در مقابل تغییرات ترافیکی تقاطعات، عکس العمل لحظه ای و زمان بندی تطبیقی دارند. در این سیستم ها، برای شناخت شرایط فعلی ترافیک ، از دادههای برداشت شده توسط شناساگرها استفاده می شود. سپس باهدف حداقل سازی تاخیر و توقف تقاطعات، پارامترهای زمانبندی ، به صورت بهینه تعیین می شوند. از آنجاییکه برای مدیریت ترافیک تقاطعات شهر تهران، از سیستم های کنترل ترافیک تطبیقی و هوشمند استفاده شده است ، دراین پژوهش با هدف مقایسه و ارزیابی عملکرد هر دو سیستم برای شرایط ترافیکی شهرتهران، با استفاده از نرم افزار ویزیم ، عملیات سیستم های کنترل تطبیقی اسکتس و کنترل هوشمند در تقاطع سعدی -جمهوری شبیه سازی شد. براساس نتایج به دست آمده، با جایگزینی سیستم کنترل هوشمند بجای سیستم کنترل تطبیقی اسکتس ، مقادیر تاخیر رویکردهای تقاطع سعدی و جمهوری ۳۵ درصد و ۳۲ درصد کاهش و طول صف رویکردهای تقاطع سعدی و جمهوری نیز ۴۳ درصد و ۵۲ درصد کاهش داشته است . براساس این نتایج ، درتقاطع سعدی -جمهوری که ترافیک به صورت غیرخط مبنا جریان دارد، مقادیر تاخیر و طول صف تقاطع ، تحت کنترل هوشمند نسبت به کنترل تطبیقی اسکتس کمتر بوده است که ازعلل آن، شناسایی ترافیک خط مبنا در سیستم کنترل تطبیقی اسکتس و غیرخط مبنا بودن حرکت خودروها درمعابر شهرتهران است . لذا بهبود عملکرد شناسایی و زمانبندی این سیستم براساس شرایط ترافیکی غیرخط مبنا درمعابر شهر تهران که میتواندموجب کاهش تاخیر و توقف سفرهای شهری شود، امری ضروری به نظر می رسد.

مدیریت ترافیک تقاطعات، سیستم کنترل ترافیک هوشمند ، سیستم کنترل ترافیک تطبیقی ، اسکتس .