طهمورث شیری - عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز، استادیار گروه علوم اجتماعی؛ تهران- ایران.
ندا عظیمی - دانشجوی دکترای تخصصی جامعه شناسی فرهنگی دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز، تهران- ایران.

مقاله حاضر با عنوان بررسی مقایسه ای تحلیل محتوای کیفی و روش هرمنوتیک تدوین شده و در آن تلاش شده است ضمن مقایسه دو روش تحلیلی فوق با همدیگر، اشتراک ها و تفاوت های آن­ها با همدیگر در قالبی مقایسه ای مشخص و بازنمود یابد. این مقاله یک مقاله موردی- انتقادی است که با روش اسنادی انجام شده و نتایج آن نشان می دهد که این دو روش به رغم تشابه در اصل کار خود که همانا پرداختن به محتوای متن به صورت کیفی است، هم از نظر هستی­شناختی، و روش­شناختی و هم از نظر هستی­شناختی تفاوت های معنی­دار و قابل ملاحظه ای با هم دارند، به گونه ای که در تحلیل محتوای کیفی تلاش می شود با اتخاذ یک رویکرد تجزیه ای- سازه ای به استفاده از روش های کمی گرایانه و مرحله به مرحله محتواهای آشکار و پنهان متن کشف و بازنمود یابد، اما در هرمنوتیک تلاش می شود با اتخاذ یک رویکرد کل­نگر- ترکیبی و استفاده از استدلال های گزاره­پردازانه محتوای پنهان متن پیام کشف و بازنمود یابد.

تحلیل محتوای کیفی, تحلیل هرمنوتیک, هستی شناسی تحلیلی, روش شناسی تحلیلی, معرفت شناسی تحلیلی