زهرا اجلی - Islamic Azad University
زهره ترابی - Islamic Azad University
هومن ثبوتی - Islamic Azad University

هدف: تعلق مکانی به رابطه شاخص با یک فضای خاص اطلاق می شود. این حس یکی از عوامل اصلی تربیتی موثر در مدارس استثنایی است که توجه به چگونگی معماری مدرسه از اهمیت به سزایی برخوردار است و از اهداف اصلی پژوهش محسوب می شود. روش: پژوهش حاضر، به روش کمی و کیفی، از نوع پیمایشی است و روش مدل یابی معادله های ساختاری برای بررسی تاثیر ادراک حسی بر حس تعلق به مکان در مدارس استثنایی طراحی شده با الگوی ناتوانی در شهر زنجان استفاده شده است. یافته ها: یافته های پژوهش نتایج پرسشنامه به روش لیکرت نشان داد که حس بینایی و لامسه بیش ترین بار عاملی و اهمیت را نسبت به سایر حواس پنجگانه دارند .در بین عوامل حس تعلق به مکان نیز تعاملات اجتماعی از اهمیت بالاتری برای دانش آموزان، والدین و مربیان برخوردار است. نتایج نشان داد، دانش آموزان نیاز بیش تری به ارتباط گیری با جامعه و محیط اطراف مدرسه دارند تا با آرامش بیش تری محیط مدرسه را تحمل کنند، به صورتی که وجود پنجره ها در ابعاد مناسب و قابلیت رویت اطراف از اهمیت بالایی برخوردار است. همچنین تنوع در جنس، بافت، مصالح و کف سازی، ایجاد برجستگی و تو رفتگی در بدنه های مدرسه و تماس دست و بدن تاثیر به سزایی در افزایش حس ادراکی دانش آموزان دارد. نتیجه گیری: یکی از عوامل اصلی تربیتی موثر در این مدارس توجه به شاخص های ادراک حسی و حس تعلق به مکان در طراحی آنها است که این امر باعث افزایش ایجاد انگیزه، شوق بازگشت به مدرسه و ماندن در آن برای دانش آموزان می شود

Exceptional schools, Sense of place, Sensory perception., ادراک حسی, حس تعلق به مکان, مدارس استثنایی.