شفیقه سخاوی - گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
روح اله امینی - گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
محمدرضا شکیبا - گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
عادل دباغ محمدی نسب - گروه اکوفیزیولوژی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران

به منظور بررسی اثر کودهای زیستی در ترکیب با کود شیمیایی بر عملکرد دانه و اسانس زیره سبز (.Cuminumcyminum L) در کشت مخلوط با باقلا (Vicia faba L.)، آزمایشی در سال ۱۳۹۳ به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با ۱۲ تیمار در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا شد. فاکتور اول شامل الگوی کاشت در چهار سطح کشت خالص زیره سبز و سه الگوی کشت مخلوط جایگزینی باقلا و زیره سبز به صورت ردیفی (یک ردیف باقلا + یک ردیف زیره سبز)؛ و نواری شامل دو ردیف باقلا + دو ردیف زیره سبز و چهار ردیف باقلا + چهار ردیف زیره سبز  بود. فاکتور دوم سه سطح کودی به صورت کاربرد ۱۰۰ درصد کود شیمیایی (۵۰ کیلوگرم کود اوره + ۱۵۰ کیلوگرم سوپرفسفات تریپل در هکتار)،  ۵۰ درصد کود شیمیایی + کودهای زیستی (ازتو بارور + فسفات بارور ۲ ) و ۱۰ تن در هکتار ورمی کمپوست در نظر گرفته شد. بیشترین تعداد برگ و اجزای عملکرد دانه زیره سبز در کشت مخلوط ۱:۱ مشاهده شد. کشت مخلوطردیفی با کاربرد ۱۰۰% کود شیمیایی بیشترین عملکرد اسانس زیره (۸/۴ کیلوگرم در هکتار) را نسبت به سایر ترکیبات تیماری تولید کرد. ارزیابی شاخص­های کشت مخلوط نیز نشان داد که کشت مخلوط ردیفی در همه سطوح کودی بیشترین مجموع ارزش نسبی(۹/۱) و نسبت برابری زمین استاندارد (۳/۱-۴/۱) را داشت.

کشت مخلوط, کود زیستی, زیره سبز, نسبت برابری زمین, ورمی کمپوست