مهدی داوری - دانشیار گروه گیاه پزشکی، دانشگاه محقق اردبیلی.
احمد شهریاری - فارغ التحصیل کارشناسی ارشد علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی.
مهدی بهنامیان - استادیار گروه علوم باغبانی، دانشگاه محقق اردبیلی.
سارا دژستان - دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی.
فاطمه علی حسین زاده - کارشناس ارشد بیماری شناسی گیاهی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران.

چکیده با توجه به اهمیت بالای قارچ خوراکی دکمه­ای سفید (Agaricus bisporus) به عنوان منبع غذا و پروتئین، شناسایی و کنترل بیماری­های مرتبط با این محصول در دنیا مورد توجه قرار گرفته است. در استان اردبیل چندین واحد تولیدی قارچ دکمه­ای فعالیت می­کنند. در این تحقیق، نمونه­های آلوده از واحدهای پرورش این محصول در شهرهای اردبیل، نمین، سرعین، مشگین­شهر و پارس­آباد جمع­آوری شد. پس از جداسازی و خالص­سازی قارچ­های بیمارگر از قارچ­های خوراکی و خاک پوششی آلوده، از ویژگی­های ماکروسکوپی و میکروسکوپی شامل مشخصات پرگنه روی محیط کشت MEA و PDAو اندازه و شکل کنیدیوم­ها و کنیدیوم­برها برای شناسایی اولیه با استفاده از کلیدهای معتبر استفاده شد. سپس جدایه­ها با توالی­یابی ناحیه ژنی ITS-rDNA مورد تایید نهایی قرار گرفتند. در این پژوهش از بین ۷۲ جدایه­ شناسایی شده، گونه­های Lecanicillium fungicola عامل بیماری حباب خشک،Trichoderma harzianum  وT. virens عوامل بیماری کپک سبز،Mycogone perniciosa  عامل بیماری حباب تر و mycophilum Cladobotryium عامل بیماری تارعنکبوتی به ترتیب با فراوانی ۴۹، ۱۸، ۱۴، ۱۴ و پنج درصد شناسایی شدند. این اولین مطالعه­ی بیماری­های قارچی قارچ دکمه­ای در استان اردبیل محسوب می­شود. این نتایج می­توانند پس از  تحقیقات تکمیلی، برای به کار گیری راهبردهای مناسب جهت پیشگیری و کنترل بیماری­های قارچی در مراکز پرورش قارچ دکمه­ای مور استفاده قرار گیرند.

واژه­ های کلیدی: قارچ خوراکی, Trichoderma, Mycogone, Lecanicillium, Cladobotryium