محمدعلی لطف اللهی یقین - دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز
محمدحسین امین فر - دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز
میراحمد لشته نشایی - دانشکده مهندسی عمران دانشگاه گیلان
مرتضی بیک لریان - دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز

آبشکن­ها سازه­هایی هستند که از بنادر و سواحل در مقابل امواج و جریان­های ساحلی محافظت می­کنند. در آیین نامه­های طراحی، نیروی غالب اینگونه سازه­ها عمدتا نیروی امواج دریا می­باشد و به مسئله نیروی جانبی مربوط به زلزله توجه خاصی نشده است. با توجه به اینکه سواحل طولانی در شمال و جنوب کشور در معرض خطر نسبی زلزله قرار دارند، لذا یکی از نیروهای عمده در طراحی سازه­های ساحلی، نیروی زلزله می­باشد. در این مقاله سعی بر این بوده است که علاوه بر نیروی امواج، عملکرد این نوع سازه­ها در مقابل نیروی ناشی از زلزله نیز بررسی شود. یکی از عوامل مهم در طراحی اینگونه سازه­ها، کنترل پایداری آنها می­باشد و نشان داده شده است که نیروی زلزله می­تواند تاثیر عمده ای روی این پایداری داشته باشد. در مقاله حاضر تاثیر شتاب زلزله بر عملکرد آبشکن­ها بررسی شده و ملاحظه گردیده که در بعضی موارد نیروی زلزله نسبت به نیروی موج، غالب بوده است. جهت بررسی تنش­ها و تغییر مکان­های ناشی از نیروهای جانبی، از نرم افزار اجزاء محدود آباکوس ۸/۶ با تاکید بر داده­های آبشکن­های واقع در مصب رودخانه سفیدرود استفاده شده است. نقاط بحرانی حاصل از بارگذاری که منجر به تخریب می­شود تعیین گردید و علاوه بر آن منحنی­های مختلفی به منظور طراحی بهینه این سازه­ها ارائه شد.

آبشکن, امواج دریا, رودخانه سفیدرود, ساحل, نیروی زلزله