ندا سبزی - دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان­شناسی، دانشگاه شیراز
مسعود حسین چاری - دانشیار رشته روان شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان­شناسی، دانشگاه شیراز
بهرام جوکار - استاد رشته روان شناسی تربیتی، دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی، دانشگاه شیراز
فرهاد خرمائی - دانشیار رشته روان شناسی تربیتی/ دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی/دانشگاه شیراز

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه خودارزیابی مرکزی و خودناتوان سازی تحصیلی با واسطه ی هیجان های تحصیلی بود. روش پژوهش، توصیفی- همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان سال اول مقطع کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی ۹۹-۹۸ بودند که از بین آن ها ۳۱۵ نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس خودارزیابی مرکزی (جاج و دیگران، ۲۰۰۳)، پرسشنامه هیجان های تحصیلی پکران و دیگرانو مقیاس خودناتوان سازی تحصیلیشوینگر و استینسمیر-پلستر بود. تحلیل داده ها با استفاده از  مدل­یابی معادلات ساختاری نشانگر تاثیر مستقیم خودارزیابی مرکزی بر خودناتوان سازی تحصیلی، خودارزیابی مرکزی بر هیجان های تحصیلی و هیجان های تحصیلی بر خودناتوان سازی تحصیلی  بود و همچنین، خودارزیابی مرکزی با واسطه هیجان های تحصیلی، خودناتوان سازی تحصیلی را پیش بینی می کند. مطابق با نتایج پژوهش حاضر، ارتقاء سطح عزت نفس، خودکارآمدی و منبع کنترل دورنی ، احساس خودارزشی را به همراه دارد و زمینه ساز تجربه بیشتر هیجان های مثبت امید و غرور است که همین امر تمایل به استفاده از راهبرد خودناتوان سازی تحصیلی را کاهش می دهد.

خودارزیابی مرکزی, هیجان های تحصیلی, خودناتوان سازی تحصیلی