روح الله مرادی - دانشگاه شهید باهنر کرمان
علیرضا کوچکی - دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی نصیری محلاتی - دانشگاه فردوسی مشهد
حامد منصوری - دانشگاه فردوسی مشهد

چکیده این تحقیق با هدف ارزیابی بیلان کربن و پتانسیل گرمایش جهانی تحت تاثیر روشهای خاکورزی، مدیریت بقایای ذرت و سطوح کود نیتروژن انجام شد. بدین منظور، آزمایشی دو ساله (۱۳۹۰ و ۱۳۹۱) در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی مشهد بصورت اسپلیت پلات نواری بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی در ۳ تکرار اجرا شد. فاکتورهای اصلی شامل انواع خاکورزی (۱- خاکورزی رایج و ۲- خاکورزی حداقل) و مدیریت بقایای ذرت (۱- حفظ بقایای گیاهی محصول سال قبل و ۲- عدم وجود بقایای گیاهی) که عمود بر هم اجرا شدند و فاکتور فرعی شامل سطوح مختلف کاربرد کود اوره (صفر، ۱۵۰، ۳۰۰  و ۴۵۰ کیلوگرم در هکتار) که در داخل شخم اسپلیت گردید، بودند. نتایج نشان داد که ترسیب کربن تحت تاثیر مدیریت بقایا در هر دوسال و اثر متقابل بقایا و کود در سال دوم قرار گرفت. اضافه کردن بقایا به خاک سبب افزایش ۴۸ درصدی ترسیب کربن در سال اول و ۶۹ درصدی در سال دوم نسبت به شرایط عدم وجود بقایا گردید. از بین تیمارهای مورد بررسی، مدیریت بقایا بیشترین تاثیر را بر بیلان کربن دارا بود. بطوریکه، در شرایط حضور بقایای ذرت بیلان کربن مثبت و در شرایط عدم وجود بقایا این شاخص منفی بود. میزان پتانسیل گرمایش جهانی تحت تاثیر خاکورزی رایج، وجود بقایای گیاهی و سطوح بالای مصرف اوره، بالاتر از خاکورزی حداقل، عدم حضور بقایا و سطوح پایین کودی بود.

انتشار گاز گلخانهای, ترسیب کربن, خاکورزی کاهش یافته, کشاورزی حفاظتی