محمد جواد امیری - Fasa University
مهدی بهرامی - Fasa University
معصومه السادات موسوی - Fasa University
علی شعبانی - Fasa University

روش تشت تبخیر کلاس A یکی از روش های بسیار رایج تخمین تبخیر– تعرق مرجع  (ET۰)است که به دلیل سادگی، هزینه به نسبت کم و توانایی تخمین تبخیر- تعرق روزانه، به طور گسترده در جهان استفاده می شود. در این تحقیق کارایی ۸ معادله تجربی شامل آلن و پروئیت ، کوئنکا، اشنایدر، اشنایدر اصلاح شده، پرییرا و همکاران، اورنگ، راگووانشی و والندر  و فائو ۵۶ در برآورد ضریب تشت تبخیر کلاس A و تبخیر - تعرق گیاه مرجع در ایستگاه فسا واقع در استان فارس مورد ارزیابی قرار گرفت. برای این منظور ضریب تشت محاسبه شده از معادلات فوق با ضریب تشت اندازهگیری شده که از نسبت تبخیر - تعرق به دست آمده از روش فائو- پنمن- مانتیث به میزان تبخیر از تشت به دست آمد، مقایسه شد. نتایج نشان داد تمامی معادلات تجربی دارای دقت بسیار پایینی در برآورد ضریب تشت تبخیر هستند (۰/۲۵ R۲). نتایج مقایسه بین ET۰ به دست آمده از معادلات تجربی با ET۰ به دست آمده از معادله پنمن- مانتیث- فائو نشان داد که معادله فائو ۵۶ دارای بهترین عملکرد است (۰/۳=NRMASE;۰/۷۲=R۲). به منظور افزایش دقت معادلات تجربی ضریب تشت تبخیر، این معادلات با داده های هواشناسی ۸ ساله (۱۳۸۶-۱۳۹۴) ایستگاه هواشناسی فسا تصحیح شده و با داده های مستقل ۲ ساله (۱۳۹۴-۱۳۹۶) اعتبارسنجی شد. نتایج نشان داد که دقت همه معادلات تجربی افزایش یافته و معادله کوئنکا با ۰/۱۶ =  NRMASE و ۰/۶۳ = R۲ به عنوان مناسبترین معادله برای تخمین ضریب تشت و تبخیر- تعرق مرجع (۰/۱۸=NRMASE;۰/۸۵=R۲). برای منطقه فسا انتخاب شد. آنالیز حساسیت نشان داد که به ترتیب داده های سرعت باد (U)، رطوبت نسبی (RH)، فاصله تشت از پوشش گیاهی (F)، شیب منحنی فشار بخار اشباع (∆)، ساعت آفتابی (n)، و فشار هوا (P) بیشترین تاثیر را در تخمین ضریب تشت تبخیر دارد. با استناد به نتایج آماری و تحلیل حساسیت، معادله ای برای برآورد ضریب تشت در منطقه فسا و سایر مناطق دارای اقلیم یکسان با آن منطقه استخراج شد.

Pan coefficient, Empirical equations, Sensitivity analysis, FAO Penman–Monteith., ضریب تشت, معادلات تجربی, آنالیز حساسیت, پنمن- مانتیث- فائو