شیدا یوسفی - دانشجوی دکترای توسعه کشاورزی، گروه اقتصاد، ترویج و آموزش کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
سیدمهدی میردامادی - دانشیار، گروه اقتصاد، ترویج و آموزش کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
سیدجمال فرج اله حسینی - دانشیار، گروه اقتصاد، ترویج و آموزش کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
فرهاد لشگرآرا - دانشیار، گروه اقتصاد، ترویج و آموزش کشاورزی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.

هدف از مطالعه کنونی شبیه سازی اثرات تغییرات اقلیمی روی منابع آب زیرزمینی با استفاده از رویکرد سیستم دینامیکی است . این رویکرد از طریق فرایند مدلسازی سیستم دینامیکی و شبیه سازی اثرات سناریوها به ارزیابی و تحلیل سیاستها در زمینه آب می پردازد. در این تحقیق تاثیر کاربرد سناریوهای خشکسالی و بارندگی و جمعیت ارزیابی شده و رفتار متغیرهای حجم منابع آب زیرزمینی و تقاضای آب کشاورزی استان آذربایجانغربی از طریق نرمافزار vensim برای دوره (۱۳۹۸-۱۴۳۰) شبیه سازی شده است . نتایج نشان می دهد ادامه روند کنونی کشاورزی و برداشت از منابع آب بدون اعمال مدیریت ، در تمام سناریوهای بارندگی (%۲۰-، نرمال، ۲۰(+% اثر سوء بر منابع آب زیرزمینی خواهد داشت . اما سناریوهای اقلیمی در ترکیب با سناریوهای دیگر مانند سناریوی الگوی کشت با مصرف کم آب، سرمایه گذاری جهت بهبود ۵/۰ درصد راندمان آبیاری سالانه ، فعالیت های مشارکتی و برنامه های آموزشی در مدیریت آب کشاورزی اثرات مثبت قابل توجهی در بهبود آبهای زیرزمینی داشته است بویژه پتانسیل آب زیرزمینی در شرایط خشکسالی ۵۰% بهبود خواهد یافت . همچنین نتایج نشان می دهد رشد بی رویه جمعیت در تمام سناریوهای جمعیتی مرکز آمار PS۱)، PS۲، PS۳ و (PS۴، سبب افزایش تقاضای آب خواهد شد اما اعمال سناریوهای ترکیبی (الگوی کشت کم مصرف ، بهبود راندمان آبیاری و افزایش مشارکت و آموزش) در سه حالت خشکسالی ، نرمال و بهبود بارندگی ، سبب کاهش ۸۷/۱۸ درصد مصارف آب طی دوره شبیه سازی تا افق ۱۴۳۰ خواهد شد.

سناریوهای اقلیمی ، پایداری ، آب، توسعه کشاورزی