بیژن اندرز - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ، صندوق پستی ۷۷۵/۱۴۵۱۵، تهران، ایران.
ابولقاسم کمالی - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ، صندوق پستی ۷۷۵/۱۴۵۱۵، تهران، ایران.
مهران آوخ کیسمی - گروه شیلات و آبزیان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مرکز گیلان، واحد علوم و صنایع شیلاتی میرزاکوچک خان، رشت، ایران.
هومن رجبی اسلامی - گروه شیلات، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست ، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی ، صندوق پستی ۷۷۵/۱۴۵۱۵، تهران، ایران.

در ایران تامین بچه ماهی کپور معمولی از طریق تکثیر مصنوعی صورت می گیرد که میتواند تنوع ژنتیکی این ماهی را دستخوش تغییراتی کند. هدف از این تحقیق ، بررسی ساختار ژنتیکی مولدین ماهی کپور معمولی با استفاده از جایگاه های ریزماهواره بود. بدین منظور تعداد ۶۰ نمونه ماهی مولد کپور معمولی از مناطق گیلان و مازندران (۳۰ نمونه از هر منطقه ) جمع آوری شد. DNA نمونه ها به روش فنل -کلروفرم استخراج و با استفاده از ۱۱ جایگاه ژنی ریزماهوارهای بررسی شد. طبق نتایج حاصل محدوده تعداد آلل ، متوسط هتروزیگوسیتی مورد انتظار و مشاهده شده به ترتیب ۱۱-۱۸، ۳۷/۰ و ۸۶/۰به دست آمد. آنالیز واریانس مولکولی نشان داد که تنوع بالایی (۹۳ درصد) در درون جمعیت های مورد بررسی وجود دارد و شاخصهای تمایز Fst و Rst تفاوت معنی داری بین مناطق گیلان و مازندران نشان دادند. میزان شاخص Fst ۰۱۳/۰ به دست آمد که نشان دهنده وجود تمایز ژنتیکی پایین بین مناطق گیلان و مازندران بود که علت آن را می توان جابجایی ماهیان مولد توسط پرورش دهندگان عنوان کرد. تمامی جایگاه های مورد بررسی ، انحراف معنی داری (۰۰۵/۰ (P ≤ از تعادل هاردی -واینبرگ نشان دادند که علت عمده آن را می توان به افزایش هتروزیگوسیتی نسبت داد. میزان شاخص تمایز و جریان ژنی بر اساس فراوانی آللی به ترتیب ۰۱۷۲/۰ و ۱۱/۲ محاسبه گردید. همچنین نتایج حاصل از ترسیم دندروگرام بیانگر تمایز ژنتیکی دو جمعیت مورد بررسی است . با توجه به نتایج حاصل ، می توان بیان داشت که جمعیت های مورد بررسی از غنای آللی و تنوع ژنتیکی قابل قبولی برخوردارند.

ماهی کپور معمولی ، گیلان، تنوع ژنتیکی ، ریزماهواره، مازندران، تعادل هاردی- واینبرگ