سمانه طالعی اردکانی - عضو هیات علمی گروه اقتصاد، دانشکده علوم انسانی و اجتماعی، دانشگاه اردکان، اردکان، ایران

از دیدگاه اقتصاد تکاملی دانش حاصل از نوآوری و فناوری در سطح ملی به عنوان مهمترین موتور محرک رشد اقتصادی از اهمیت فراوانی برخوردار است با توجه به این دیدگاه و همچنین مفهوم نظام نوآوری ،ملی این دانش صرفا حاصل خلاقیت ذهنی یک فرد بدون تعامل گسترده با محیط و دیگر نهادهای تاثیرگذار نمی باشد بلکه مجموعه متعاملی از عناصر و ارتباطات میان نهادهای مختلف در سطح ملی لازم است که فرآیند خلق انتشار و بهره برداری از دانش شکل گرفته و به فرآیند توسعه ملی کمک کند خلق اشاعه و بهره برداری از دانش در سطح ملی بدون یک چارچوب مدیریت و حکمرانی ،مناسب امکانپذیر نیست . این موضوع در برگیرنده مجموعه ای از فعالیتهای حکمرانی در سطح ملی است که میبایست دولت نقش اساسی در آن ایفاء نماید. علم فناوری و نوآوری همچون منابع کلیدی برای کسب مزایای رقابتی و همچنین ابزاری اساسی برای بهبود بخشیدن به سطح زندگی مردم کشورهای مختلف نگریسته میشود و موید توسعه یافتگی کشورها می.باشند امروزه سیاست گذاری ،علم فناوری و نوآوری، اساسی ترین فعالیت دولتها و سازمانهای جهانی و بین المللی در ارتباط با توسعه اقتصادی و اجتماعی قلمداد میگردد پیشرفت در هر یک از ابعاد و یا اجزای نوآوری، اثر معنی داری بر ،رشد بهره وری شکوفایی و توسعه اقتصادی دارد. ایران نیز همانند سایر کشورها خود را نیازمند پیشرفت در حوزه فناوری و نوآوری می داند؛ و شکل گیری نهادهای مرتبط در این زمینه جهت گیری محتوایی اسناد ملی و علمی مانند قانون برنامههای توسعه و سند چشم انداز نقشه جامع علمی کشور و نیز تاکید مدیران ارشد نظام بر نوآوری تاکیدی بر اهمیت موضوع است با توجه به اهمیت نوآوری و ضرورت مدیریت آن در سطح ملی و همچنین تعامل فعال با سایر کشورها به ویژه کشورهای همسایه و منطقه در این زمینه بررسی موضوع نوآوری در برنامه های توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی ضروریاست که در مقاله حاضر به بررسی جایگاه نوآوری و فناوری در برنامه های اول تا ششمتوسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی پرداخته شده است.

نوآوری، فناوری، برنامه های توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی