پرویز رضا میرلطفی - دانشیار و عضو هیات علمی گروه عمومی دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
محمدامین ابراهیمی - دانشجوی دکترای علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زاهدان

اهمیت مشارکت اجتماعی و سیاسی زنان در کشورهای جهان سوم هم برای رشد و توسعه جوامع و هم برای خود شکوفایی زنان روز به روز افزایش می یابد. زنان، بر اثر جامعه پذیری متفاوت و کلیشه های جنسیتی که در فرآیند جامعه پذیری از طریق نهادهایی مثل خانواده، رسانه ها، مدارس، نهادهای آموزشی به آنها القا میشود، سیاست را حیطه ای مردانه تلقی میکنند و تمایلی به مشارکت سیاسی، مخصوصا حضور در عرصه قدرت، ندارند. به این ترتیب، تمایل نداشتن زنان به حضور عرصه قدرت، بیش از آنکه ناشی از ساختار های حاکم بر جامعه باشد، نشئت گرفته از جامعه پذیری متفاوت دختران و زنان ارزیابی میشود. اما شرط اول، برای افزایش مشارکت و حضور زنان در عرصه قدرت، زدودن و جلوگیری از باز تولید کلیشه ها و هویت های جنسیتی برخاسته از فرهنگ جامعه در فرآیند جامعه پذیری است. مشارکت سیاسی یا عدم مشارکت سیاسی به عنوان یکی از معیارهای سنجش میزان توسعه یافتگی سیاسی جوامع در سطوح مختلف همواره از سوی پژوهشگران متعددی مورد بررسی قرار گرفته است. مشارکت سیاسی زنان در ایران از انقلاب مشروطه تا انقلاب اسلامی به شیوه های مختلف صورت پذیرفته است که نقش قابل توجهی در سیر تحولات تاریخی ایران داشت. زناندر ایران بین دو انقلاب مذکور، با توجه به بسیاری از موانع برخاسته از جامعه، سنت، فرهنگ و ... از جایگاه والایی در ارتقاء پارامتر مشارکت سیاسی نسبت به تحولات تاریخی برخوردار بوده اند و برای تاثیرگذاری بر سرنوشت سیاسی جامعه خویش به شیوه های گوناگون در جهت ایفای نقش سیاسی اجتماعی پرداختند.

زنان، سیاست، جامعه شناسی سیاسی، مشارک سیاسی، زن در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران