سارا منوچهری مقدم - دانش آموخته دکتری فلسفه هنر، دانشکده حقوق، الهیات و علوم سیاسی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات، تهران، ایران.
محمدرضا ریخته گران - دانشیار، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، گروه فلسفه، دانشگاه تهران، تهران، ایران.

زیبایی در فلسفه افلاطون به مثابه یک مفهوم بنیادین از جهت خاستگاه، ماهیت، ظهور و نحوه ادراک آن مورد توجه واقع شده است. این پژوهش به روش توصیفی-تحلیلی، و با ابتنا بر مهمترین رسالات افلاطون در باب زیبایی، همچون فایدروس و مهمانی؛ و نیز با بررسی شیوه دیالکتیک وجودی-عقلانی مطرح شده در رساله جمهوری، در صدد است امکان تلقی مساوقت ایده وجود و زیبایی؛ و سنخیت دیالکتیک وجودی- عقلانی و ادراک زیبایی را در فلسفه افلاطون مورد بررسی قرار دهد. از جمله یافته های پژوهش این است که در فلسفه افلاطون، ادراک زیبایی محسوس نقطه آغاز دیالکتیک وجودی- عقلانی نفس؛ موجب استحاله وجودی- معرفتی و زمینه عروج و فرارفتن نفس از مرتبه وجودی معین به مرتبه وجودی بالاتراست که در نهایت به دیدار و تحقق معرفت مثال خیر منجر می شود. در فلسفه افلاطون ادراک زیبایی در مراتب فرارونده از محسوس به معقول، به مثابه یک کنش وجودی با ارتقای وجودی-معرفتی نفس مساوق است.

افلاطون, استحاله وجودی-معرفتی, دیالکتیک وجودی-عقلانی, زیبایی, مثال خیر