علی وثوق - گروه زراعت و اصلاح نباتات ، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج ، ایران
علی اشرف جعفری - استاد، موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران، ایران.
عزت کرمی - گروه زراعت و اصلاح نباتات ، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج ، ایران
رضا طالبی - گروه زراعت و اصلاح نباتات ، واحد سنندج، دانشگاه آزاد اسلامی، سنندج ، ایران
هوشمند صفری - استادیار، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان کرمانشاه، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، کرمانشاه، ایران

علف باغ (Dactylis glomerata) نقش مهمی در احیاء مراتع و ایجاد چراگاه و تولید علوفه دارد، ازاین رو برای ارزیابی عملکرد شاخساره و خصوصیات فیزیولوژیکی، ۱۲ جمعیت علف باغ در سه شرایط متفاوت رطوبتی (تیمار ۹۰ درصد، ۷۰ درصد و ۵۰ درصد ظرفیت زراعی در طول فصل رشد) به صورت گلدانی در قالب طرح کاملا تصادفی با ۳ تکرار کشت و صفات وزن شاخساره، محتوای کلروفیل، کاروتنوئید، پروتئین، پرولین، کاتالاز، پراکسیداز و سوپراکسید دیسموتاز ارزیابی شدند. نتایج تجزیه واریانس تنوع معنی داری را برای صفات در بین جمعیت ها نشان داد. جمعیت های کرج برای کلروفیل a و کل، زنجان برای کلروفیل b و کاروتنوئید، امریکا برای پراکسیداز و کاتالاز، بانک ژن برای سوپراکسید دیسموتاز، مرند برای پروتئین محلول، کرج و زنجان برای پرولین برتر بودند و جمعیت های ملایر، امریکا، بانک ژن و کرج بیشترین وزن شاخساره را داشتند. بیشترین وزن شاخساره و محتوای کلروفیل در سطح رطوبتی ۹۰ درصد ظرفیت زراعی مشاهده شد که با افزایش شدت تنش به صورت معنی داری کاهش یافتند. بیشترین میزان کاروتنوئید و پراکسیداز در سطح رطوبتی ۷۰ درصد مشاهده شد و با افزایش تنش کاهش معنی دار داشتند و در نهایت کمترین محتوای آنزیم های سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز و محتوای پرولین و پروتئین محلول در سطح ۹۰ درصد ظرفیت زراعی مشاهده شد که با افزایش شدت تنش به طور معنی داری افزایش یافتند. جمعیت ها بر اساس تجزیه خوشه ای در ۳ گروه متمایز قرار گرفتند. گروه اول شامل پنج جمعیت بود که وزن شاخساره خشک و خصوصیات فیزیولوژیکی برتری داشتند. گروه دوم شامل شش جمعیت بود که نسبت به گروه قبل در رده دوم قرار گرفتند و در نهایت گروه سوم دارای یک جمعیت بود که تظاهر ضعیفی نشان داد. در مجموع با توجه به بررسی های آماری روی صفات مورد بررسی، جمعیت های بانک ژن، مرند، زنجان، کرج، امریکا و ملایر در شرایط متفاوت رطوبتی برتر بودند و به عنوان مواد ژنتیکی مناسب برای احیای مراتع یا برنامه های اصلاحی معرفی شدند.

علف باغ, تنش خشکی, فتوسنتز, آنزیم های آنتی اکسیدان, پرولین, تجزیه خوشه ای