نعمت اله مددی زاده - دانشجوی دکتری علوم و مهندسی مرتع، گروه تخصصی جنگل، مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد واحد علوم وتحقیقات تهران، ایران
حسین ارزانی - استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
سیداکبر جوادی - دانشیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی و محیط زیست، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، تهران، ایران
سیدحمید موحد محمدی - استاد دانشکده اقتصاد و توسعه، دانشگاه تهران، ایران
محمدحسین رزاقی - سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری، تهران، ایران

در عصر کنونی مشارکت، حاکمیت عقل جمعی و دخالت همه اقشار ذینفع در تصمیم گیری­های اصلی پذیرفته شده­است. هدفمند کردن و سوق دادن مشارکت در جهت حفظ و احیاء منابع­طبیعی، توسعه پایدار را بدنبال خواهد داشت. مفاهیم مشارکت و عوامل موثر بر ­آن، نیازمند تشریح و بررسی می باشد. هدف بررسی عوامل موثر ­بر مشارکت جوامع­محلی در مدیریت منابع­طبیعی از دیدگاه کارشناسان در منطقه ریگان، کرمان است. تحقیق از نوع توصیفی تحلیلی بوده و از فن پیمایش استفاده شده­است. اطلاعات لازم از تکمیل ۴۰ پرسشنامه از تمامی کارشناسان منابع­طبیعی استان و پروژه (RFLDL) به صورت سرشماری جمع­آوری شده است. ابزار تحقیق پرسش­نامه و روایی آن­ را متخصصان مورد تایید قرار داده­اند. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مقدار ضریب پایایی برای گویه­های پرسشنامه برابر با ۸۴/۰ تعیین شده ­است. پایایی گویه­های تحقیق با آماره آلفای کرونباخ سنجیده شده ­است که نتایج آن (ضریب ۸۴/۰) حکایت از قابلیت اعتماد بالای گویه­ها برای سنجش متغیرها دارد. در بخش تجزیه وتحلیل پس از اولویت­بندی گویه­ها، عوامل (اجتماعی، اقتصادی، ترویجی و آموزشی و مدیریتی) موثر بر مشارکت بهره­برداران در مدیریت مراتع از دیدگاه کارشناسان بررسی و برای تعیین سهم عوامل بر روی مشارکت بهره­برداران از آزمون رگرسیون چندگانه توام استفاده شده­است. نتایج نشان داد عوامل اجتماعی به­ مراتب سهم بیشتری در مقایسه با سایر متغیرها در پیشگویی متغیر وابسته داشته است. براساس نتایج حاصل اهمیت دادن به عوامل اجتماعی می­تواند نقش بسزایی در جلب مشارکت مرتع داران در مدیریت مرتع را به دنبال داشته باشد.

مرتع داران, کارشناسان, جوامع محلی, بهره وری اقتصادی, مدیریت مشارکتی, اجتماعی