اسحاق امیدوار - دانشجوی دکترای علوم مرتع، گروه مرتع داری، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
حسین ارزانی - استاد، گروه احیاء مناطق خشک وکوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
سعید محتشم نیا - استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ازاد اسلامی، ارسنجان، ایران
سیداکبر جوادی - دانشیار، گروه علوم مرتع، دانشکده منابع طبیعی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه ازاد اسلامی، تهران، ایران
محمد جعفری - استاد، گروه احیاء مناطق خشک وکوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران

بدون توجه به تولید گیاهان یک مرتع، برنامه ریزی و مدیریت دام و مرتع مقدور نمی باشد. توجه به تولیدات علوفه مرتعی، اساسا برای مدیریت کارآمد و موثر مراتع ضروریست. این مهم با تعیین رابطه بین میزان تولید علوفه گیاهان و متغیرهای اقلیمی موثر بر آنها، در عرصه تعیین می گردد. به همین منظور، مقادیر تولید علوفه سالانه گونه های شاخص مرتعی، در سایت امیدآباد شرقی، طی سال های ۱۳۸۶- ۱۳۷۷ به مدت ۱۰ سال در طرح ملی ارزیابی مراتع مناطق مختلف آب و هوایی و اندازه گیری دوباره آنها طی سال های ۱۳۹۵-۱۳۹۶ به مدت ۲ سال و درمجموع به مدت ۱۲ سال، به روش قطع و توزین در داخل ۶۰ پلات تصادفی دو مترمربعی در طول چهار ترانسکت ۳۰۰ متری اندازه گیری شد. مقدار بارندگی و دمای ماهانه در این فاصله زمانی نیز با استفاده از داده های ایستگاه هواشناسی آباده در کل ماه ها به طور جداگانه در هر سال محاسبه گردید. مقدار تولید علوفه خشک سالانه هر گونه به عنوان متغیر وابسته و مقدار بارندگی و دمای محاسبه شده به عنوان متغیرهای مستقل منظور و روابط بین آنها با استفاده از برنامه رگرسیون چند متغیره خطی در نرم افزار SPSS بررسی شد. نتایج نشان داد که بارندگی و دمای فصل زمستان و پاییز بر تولید گونه تاثیر معنی دار گذاشته است و بارندگی های بهاره و همچنین دمای فصل رویش یعنی فروردین و اردیبهشت، به تنهایی بر تولید علوفه گونه ها تاثیر نداشته است. بر اساس نتایج پژوهش، با در اختیار داشتن داده های بارندگی و دما، تولید علوفه سالانه تفکیک شده گونه های مورد بررسی و تولید سالانه سال های آینده با دقت بالا قابل برآورد می باشند.

بارندگی, دما, تولید علوفه, مناطق استپی, فارس