متین دولتی - گروه علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
مصطفی خوشحال سرمست - گروه علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
سید جواد موسوی زاده - گروه علوم باغبانی و فضای سبز، دانشکده تولید گیاهی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.

صنعت چمن در برخی از کشورها درآمد چندین میلیار دلاری در سال را فراهم می کند. فستوکای بلند Festuca arundinacea Schreb.)) یک چمن پوششی فصل خنک چندساله است که دارای گرده افشانی آزاد می باشد. ریزافزایی و انتقال ژن به گونه های تک لپه مانند فستوکای بلند همواره با راندمان پایینی همراه بوده است. بنابراین بررسی اثر نوع ریز نمونه بذری و منبع کربن به کار رفته در محیط کشت می تواند از طریق بهینه سازی تولید پینه مناسب، برای انتقال ژن به این گیاه سودمند باشد. پس از گندزدایی سطحی بذر فستوکای بلند با الکل و کلراکس، انواع ریز نمونه های بذری دارای جنین و فاقد جنین برای ارزیابی قدرت تولید پینه در محیط MS کشت شدند. شکر معمولی ، مالتوز و نسبت برابری از مالتوز و شکر معمولی نیز به عنوان منبع کربن مورد بررسی قرار گرفتند. در پایان، پینه های جنین زای القاء شده روی محیط دارای ۱۰ میلی گرم در لیتر ۲,۴-D و ۰۵/۰ میلی گرم در لیتر BA مورد باززایی قرار گرفتند. نتایج بررسی نوع ریز نمونه بذری به طور آشکار حاکی از ضرورت وجود جنین در ریز نمونه برای القاء پینه دارد. ریز نمونه های فاقد جنین که به صورت طولی و عرضی برش خورده بودند قادر به القاء پینه نبودند. بررسی سه منبع کربن متفاوت نشان می دهد که مالتوز و شکر معمولی به طور جداگانه میزان کلروفیل کل و کارتنوئید را در برگ گیاهان باززایی شده بهبود می بخشند در حالی که استفاده همزمان از شکر معمولی و مالتوز چنین اثری را نشان نداد. برش عرضی به همراه جنین در بذر فستوکای بلند و استفاده از مالتوز به ترتیب بهترین ریز نمونه و منبع کربن برای القاء تولید پینه و پرآوری شاخساره در این گیاه است. محیط دارای مالتوز پینه های سفت تر و زرد رنگ بیشتری در مقایسه با محیط های دیگر تولید می کند که ریز نمونه ای مناسب برای انتقال ژن به فستوکای بلند می باشد.

چمن, فستوکای بلند, ریز نمونه, پینه, جنین, مالتوز