مهدی طاهری اصغری - استاد یار، گروه کشاورزی دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

به­منظور بررسی کاربرد قارچ مایکوریزا و محلول­پاشی اسیدهای آمینه بر ویژگی­های کیفی گیاه دارویی همیشه­بهار (Calendula officinalis L.) آزمایشی به­صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با سه تکرار، طی سال­های زراعی ۹۹-۱۳۹۸ و ۹۸- ۱۳۹۷ در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تاکستان اجرا شد. عوامل آزمایشی شامل سه گونه قارچ مایکوریزا (شاهد، Glomus mosseae، G. etunicatum و G. intraradices) و سطوح کود اسید آمینه سورن شامل بدون محلول­پاشی و محلول­پاشی در دو مرحله ساقه­دهی و گل­دهی بود. نتایج نشان داد که محتوای کلروفیل a، کلروفیل b و کلروفیل کل زمانی که بذر­ها با قارچ G. mosseae تلقیح شدند، بیشینه بود و نسبت به شاهد به ترتیب افزایش ۳۶، ۱۸ و ۳۰ درصدی را نشان داد. محلول­پاشی اسید آمینه، افزایش شش درصدی شاخص کلروفیل را باعث شد و کاربرد G. mosseae  باعث افزایش ۳۳ درصدی این صفت شد که بیان­کننده تاثیر بیشتر قارچ مایکوریزا نسبت به کاربرد برگی اسید­آمینه در افزایش این شاخص است. تلقیح با مایکوریزا اثر مثبتی بر محتوای کاروتنوئید برگ و گل داشت به­طوری­که تلقیح بذر با قارچ G. mosseae محتوای کاروتنوئید برگ و گل را نسبت به شاهد، به­ترتیب ۲۱ و ۲۵ درصد افزایش داد. محلول­پاشی اسید آمینه و تلقیح بذر با قارچ مایکوریزا گونه­ی G. etunicatum به­ترتیب ۱۳ و ۲۴ درصد افزایش در محتوای فلاونوئید گل را باعث شدند. نتایج بیان­گر این است که کاربرد مایکوریزا قادر به افزایش سبزینه گیاه دارویی همیشه­بهار در جهت افزایش رشد و تولید بیشتر متابولیت­های ثانویه بوده و حضور اسید آمینه می­تواند در تکمیل نیاز گیاه موثر باشد.

شاخص کلروفیل, فلاونوئید, کاروتنوئید, محتوای نسبی آب