میترا شیرازی - دانشجوی دکتری بیابان زدایی، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، ایران
محمد اخوان قالیباف - استادیار، گروه بیابان، دانشکده منابع طبیعی و کویرشناسی، دانشگاه یزد، ایران
حمیدرضا متین فر - دانشیار، گروه خاک شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه لرستان، ایران
منصور نخکش - دانشیار گروه برق مخابرات. دانشکده مهندسی برق. دانشگاه یزد

گرد و غبار از جمله عوامل مهم تاثیرگذار بر بیلان تابش و بازتابش خورشیدی در جو زمین است و از این نظر بر اقلیم محلی دارای تاثیر بسزایی می باشد. آشکارسازی ریزگردهای موجود در جو بر روی مناطق بیابانی بر خلاف دریا و اقیانوس ها (سطوح تیره) به دلیل تداخل بازتاب های طیفی سطوح روشن و گرد و غبار به سختی صورت می گیرد. ارائه روشی ساده و کم هزینه برای شناسایی ریزگرد ها و پیش بینی اثرات آن ضروری است. از جمله شاخص های مهم شناشایی گرد و غبار و دود، شاخص ضخامت نوری ریزگرد ( Aerosol Optical Thickness) می باشد که بصورت محصول آماده در مقیاس وسیع (۱۰×۱۰ km) عرضه می شود که مناسب برای آشکار سازی گرد و غبار محلی نمی باشد. هدف از انجام این تحقیق استفاده از داده های طیف مرئی و مادون قرمز میانی سنجنده OLI برای شناسایی ریزگردهای مناطق بیابانی است. در این تحقیق با استفاده از طول موج مادون قرمز میانی( (۲.۱µm و طول موجهای قرمز و آبی ضخامت نوری ریزگرد (AOT) محاسبه شد. نتایج نشان داد نسبت بین طول موج قرمز و مادون قرمز میانی ۹۵/۰ و طول موج آبی و مادون قرمز میانی ۰۵/۱ است. مقایسه نتایج حاصل از محاسبه شاخص ضخامت نوری ریزگرد با اندازه گیری توسط تابش سنج نشان داد همبستگی بین داده های روش محاسباتی با داده های اندازه گیری مستقیم برای طول موج قرمز و آبی به ترتیب ۸۳/۰ و ۹۵/۰ و مجذور میانگین مربعات خطا (RMSE).به ترتیب ۹۱/۰ و ۴/۹ است. بنابراین میتوان گفت روش این تحقیق برای برآورد ضخامت نوری ریزگرد در طول موج ۶۵/۰ میکرومتر (AOT ۰.۶۵µm) دارای دقت کافی بوده و برای اندازه گیری ضخامت نوری ریزگرد در طول موج ۴۷/۰ میکرومتر (AOT ۰.۴۷µm)  مناسب نیست.

طول موج, گرد و غبار. سنجش ازدور. تغییرات بازتاب. شاخص AOT