خدیجه بهلکه - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
مهدی عابدی - استادیار، گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران
قاسمعلی دیانتی تیلکی - دانشیار،گروه مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی و علوم دریایی، دانشگاه تربیت مدرس، نور، ایران

حضور گونه های گیاهی در کنار یکدیگر موجب ایجاد روابط زیستی در بین آنها می شود. این روابط بسیار پیچیده و متغیر هستند که در بین آنها تسهیل و رقابت بیش ترین تاثیر را بر کارکرد زیست بوم دارند. از جمله عوامل محیطی که بر روابط زیستی تاثیر دارد آشفتگی های محیطی از جمله آتش می باشد. این مطالعه به دنبال بررسی اثر آتش سوزی بر روابط زیستی تسهیلی و رقابتی در بین گیاهان بالشتکی و زیرآشکوب آنها می باشد. بنابراین، برای بررسی اثر آتش سوزی بر روی روابط زیستی تعداد ۲۵ پایه اسپرس زنده و ۲۵ لکه سوخته اسپرس و نیز به صورت جفتی برای هر کدام از پایه ها پلاتی در فضای بیرون به صورت تصادفی انتخاب گردید و گونه های آن ثبت و سپس روابط زیستی محاسبه شد. طبق نتایج بدست آمده اثر آتش سوزی بر درصد پوشش کل گونه ها معنی دار نبود ولی موجب افزایش پهن برگان چندساله (از ۷/۴ به ۳/۱۱درصد)، ژئوفیت ها (از ۱/۰ به ۵/۰درصد)، پهن برگان یکساله (از ۱/۰ به ۳/۲درصد)، گندمیان یکساله (از ۰ به ۱/۰درصد) و موجب کاهش گندمیان چندساله (از ۲/۷ به ۹/۴ درصد)، بوته ای ها (از ۸/۳ به ۸/۰درصد) و گیاهان بالشتکی (از ۷/۱ به ۴/۰درصد) شد. و بر لگوم ها تاثیر معنی داری نداشت. با توجه به آزمون تی غیرجفتی، اثر آتش سوزی بر روابط زیستی در کل موجب افزایش تسهیل گونه ها نسبت به منطقه شاهد شده است، و همچنین آتش سوزی تاثیر معنی داری بر گروه های کارکردی نداشت.

آتش, آشفتگی, اسپرس, تسهیل, رقابت, روابط زیستی, گروه های کارکردی