حدیث حاتمی - مرکز ملی تحقیقات شوری، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، یزد، ایران
امیر فتوت - استاد گروه علوم خاک، دانشکده کشاورزی، دانشگاه فردوسی مشهد

این پژوهش با هدف بررسی تاثیر نوع هیدروکسید مضاعف لایه­ای (LDH) و نوع محلول زمینه بر واجذب B در محیط شبیه­سازی شده محلول خاک و نیز رهاسازی کاتیون­های ساختاری (Zn و Mn) در این محیط انجام شد. بدین منظور ابتدا هم­دماهای جذب B در محلول ۰۳/۰ مولار نیترات پتاسیم حاوی غلظت­های ۲۵/۰ تا ۱۰ میلی­مولار B برای سه ترکیب Zn-Al LDH، Zn–Mn۱–Al LDH (Mn/Zn برابر با  ۰۲/۰ نسبت مولی) و Zn–Mn۲–Al LDH (Mn/Zn برابر با ۱/۰ نسبت مولی) (به اختصار به­ترتیب Zn-Al، Zn–Mn۱ و Zn–Mn۲) بررسی شد. سپس واجذب B از این ترکیبات در بیش­ترین غلظت و تحت تاثیر محلول­های ۰۳/۰ مولار نیترات پتاسیم، ۲۵/۱ میلی­مولار اسید اگزالیک و ۲۵/۱ میلی­مولار اسید سیتریک اندازه­گیری شد. همچنین غلظت کاتیون­های Zn و Mn در محلول واجذب تعیین گردید. بر اساس نتایج، داده­های جذب و واجذب B در تمام LDHs برازش خوبی با معادله فرندلیچ نشان دادند. علاوه­براین، تاثیر کاربرد LDHs سه­تایی بر میزان جذب و واجذب B معنی­دار بود. بدین صورت که Zn–Mn۱ و Zn–Mn۲ در مقایسه با Zn-Al دارای جذب بیشتر (۵۷/۰-۴۶/۰ میلی­مول بر گرم) و واجذب کمتری در هر سه محلول زمینه (۲/۳۸-۶/۱۸ درصد) بودند. این امر می­تواند به متفاوت بودن مکانیسم جذب B در LDHs سنتز شده نسبت داده شود. اسیدهای آلی به دلیل ایجاد کی­لیت با کاتیون­های ساختاری LDHs و افزایش احتمال انحلال آن، سبب افزایش واجذب B و همچنین رهاسازی Zn و Mn در مقایسه با نیترات پتاسیم گردید. با توجه به رهاسازی آهسته B و همچنین Zn و Mn در شرایط شبیه­سازی شده محلول خاک، ممکن است LDHs قادر به تامین این سه عنصر غذایی برای گیاهان باشند که بررسی آن نیازمند مطالعه در شرایط واقعی خاک و در حضور گیاه می­باشد.

اسیدهای آلی, ایزوترم های جذب-واجذب, بور, هیدروکسید مضاعف لایه ای