کوثر وحیدی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
بهرام قلی نژاد - استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
پرویز کرمی - استادیار، گروه مرتع و آبخیزداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران

آگاهی از الگوی پراکنش گیاهان در هر منطقه از مقدمات اندازه گیری پوشش گیاهی است. با تعیین الگوی پراکنش می توان روش های مناسبی را برای اندازه گیری خصوصیات کمی گیاهان مانند تراکم و فراوانی انتخاب کرد. به منظور بررسی الگوی پراکنش ۳ گونه بوته ای، بخشی از مراتع استان کردستان به عنوان منطقه مطالعاتی انتخاب شد. نمونه برداری در منطقه مورد مطالعه، به صورت تصادفی-سیستماتیک در امتداد ۴ ترانسکت ۳۰۰ متری انجام شد. نقطه ابتدایی ترانسکت به صورت تصادفی و بقیه آنها (۱۴ نقطه) در امتداد هر کدام از ترانسکت ها با فواصل ۲۰ متر از یکدیگر انتخاب شدند. در هر تیپ گیاهی معیارهایی مانند تراکم و فراوانی در داخل پلات ها اندازه گیری شد و در طول ترانسکت ها نیز فاصله یک نقطه تصادفی تا نزدیک ترین گیاه و نزدیکترین همسایه تعیین شد، همچنین با استفاده از شاخص های فاصله ای (ابرهارت، هاپکینز، جانسون و زیمر) و شاخص های کوادراتی (گرین، موریسیتا، استاندارد موریسیتا، کپه ای لوید) الگوی پراکنش گونه هایAcantholimonbracteatum،  AstragalusgossypinusوAcanthophyllummucronatum تعیینشد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که شاخص های فاصله ای نسبت به شاخص های کوادراتی از دقت بیشتر و عملکرد یکسانی برخوردار هستند.

الگوی پراکنش, شاخص فاصله ای, شاخص کوادراتی, مراتع کردستان