جواد اسفنجانی - دانش آموخته کارشناسی ارشد مرتعداری، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، ایران
محمدعلی زارع چاهوکی - استاد، گروه احیاء مناطق خشک و کوهستانی، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
حامد روحانی - استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، ایران
مجید محمد اسمعیلی - دانشیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، ایران
بهاره بهمنش - استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، ایران

هدف از این مطالعه مدل سازی مطلوبیت رویشگاه گونه های گیاهی مراتع جنوب استان گلستان با استفاده از روش آشیان اکولوژیک بوم شناختی در نرم افزار Biomapper است. برای این منظور از داده های مکانی حضور گونه های مورد بررسی به عنوان مکان های مناسب برای گونه های گیاهی و بررسی شرایط محیطی منطقه برای شناسایی نیازهای رویشگاهی آن ها استفاده می شود. برای نمونه برداری از پوشش گیاهی در هر تیپ رویشی، ۳ ترانسکت ۵۰ متری مستقر و در امتداد هر ترانسکت ۱۰ پلات با فواصل ۵ متر قرار داده شد.  اندازه پلات یک متر مربع تعیین شد. همچنین در هرتیپ رویشی نمونه برداری از خاک در عمق ۳۰-۰ سانتی متری انجام گردید. سپس با وارد کردن داده ها در نرم افزار بایومپر به منظور تهیه نقشه مطلوبیت رویشگاه ها از الگوریتم میانه و الگوریتم هارمونیک استفاده شد. به منظور بررسی میزان تطابق نقشه پیش بینی شده با نقشه واقعی پوشش گیاهی، از ضریب کاپا استفاده گردید که در رویشگاه های مورد بررسی Artemisia aucheri،Festuca ovina-Astragalus gossypinus ،Bromus tomentellus، Bromus tomentellus- Festuca.ovina  ضریب کاپا به ترتیب برابر ۵۷/۰ ، ۷۰/۰، ۵۸/۰، ۵۰/۰ می باشد. نتایج حاصل از تفسیر نقشه مطلوبیت رویشگاه ها مشخص می سازد که مهم ترین عوامل محیطی موثر بر گونه های گیاهی مورد مطالعه، در تیپA. aucheri : میزان رس و میزان شیب، در تیپ F.ovina-A.gossypinus: میزان شن و ارتفاع از سطح دریا، در تیپ B.tomentellus: میزان شن و جهت جغرافیایی شمال غربی و در تیپ F.ovina-A.gossypinus: میزان شن، ارتفاع از سطح دریا و کربن آلی می باشد. مدل های تولید شده در این تحقیق می تواند به منظور شناسایی مناطق مستعد جهت انجام عملیات اصلاحی مورد استفاده قرار گیرد.

مدل سازی, نقشه پیش بینی, الگوریتم, مراتع جنوب گلستان, Biomapper