محمد جعفری - استاد، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
حسین آذرنیوند - دانشیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تهران
مهشید سوری - استادیار، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه
سیده خدیجه مهدوی - استادیار، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد نور

بالا بودن میزان فرسایش، کمبود آب و پائین بودن میزان رطوبت در خاک مناطق نیمه خشک، از عوامل محدودکننده در احیاء و اصلاح آنها به حساب می آید. با توجه به معضل کمبود آب و پایین بودن رطوبت در خاک مناطق مورد بحث، اجرای پروژه های ذخیره نزولات جوی می تواند یکی از راهکارهای بسیار مناسب برای جبران کم آبی در چنین مناطقی باشد. از طرفی مدیریت و تصمیم گیری در انتخاب مکان های مناسب اجرای چنین پروژه هایی با در نظر گرفتن اینکه باید داده های مکانی و معیارهای متعددی در این انتخاب در نظر گرفته شوند، کار دشواری است. این معیارها شامل معیارهای فنی و اقتصادی- اجتماعی است. برای انجام این پژوهش، حوضه میخوران به مساحت ۲۲/۹۰۹۲ هکتار در استان کرمانشاه در نظر گرفته شد. در این تحقیق به منظور تصمیم گیری در خصوص مکان یابی مناطق مناسب اجرای پروژه های پیتینگ و فاروئینگ، از داده های مکانی متعدد نظیر داده های زمین شناسی، خاکشناسی، توپوگرافی و ... به کمک فرایند تحلیل سلسله مراتبی در سه مرحله مورد استفاده قرار گرفت. لازم به ذکر است که پردازش داده های مکانی در محیط نرم افزاریArcGIS وGS+و PCI-GEOMATICA انجام شده است. مرحله اول شامل تعیین سطوح سلسله مراتبی متشکل از هدف، معیارها، زیرمعیارها و عوامل است. طی مرحله دوم، استانداردسازی عوامل و وزن دهی معیارها و زیرمعیارها براساس فرایند تحلیل سلسله مراتبی و مقایسات زوجی معیارها و زیرمعیارها با ارزش های ارجحیتی یک تا نه، و میزان ناسازگاری کمتر از یک دهم در محیط نرم افزاری ArcGIS و به کمک زیر برنامه AHP انجام شد. در مرحله آخر، پس از تلفیق این لایه ها، نقشه نهایی مکان های بهینه اجرای پروژه های پیتینگ و فاروئینگ تهیه گردید. به طوری که استفاده از این الگو برای مکان یابی سایر پروژه هایی که بر مبنای تجزیه و تحلیل داده های مکانی انجام می شوند، باعث استفاده بهینه از داده های مکانی و صرفه جویی در زمان و هزینه می شود.

داده های مکانی, مکان یابی, فرایند تحلیل سلسله مراتبی, سیستم اطلاعات جغرافیایی, پیتینگ, فاروئینگ