یاسر قاسمی آریان - دانشجوی دکترای بیابان زدایی، دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
حسین ارزانی - استاد دانشکده منابع طبیعی دانشگاه تهران
اسماعیل فیله کش - کارشناس ارشد پژوهشی، مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی سبزوار
رضا یاری - دانشجوی دکترای مرتع داری دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

تعیین ظرفیت مراتع از موارد مهم در مدیریت آن به­شمار می­رود و شناخت عامل­های موثر در آن اهمیت بسیاری دارد. از آنجایی­که میزان علوفه تولیدی در یک دوره رویش مبنای محاسبه ظرفیت چرایی است، در این پژوهش برآورد تولید با اندازه گیری ابعاد گیاه مورد بررسی قرار گرفت. به منظور انجام تحقیق ابتدا رویشگاه درمنه تعیین گردید، سپس ۸ ترانسکت ۵۰ متری با فاصله ۱۰ متر از یکدیگر به­طور تصادفی- سیستماتیک در منطقه معرف در نظر گرفته شد. آنگاه در۴۰ بوته از گیاه درمنه که دارای ابعاد مختلف بودند صفات ارتفاع و قطر تاج پوشش بوته یادداشت و تولید هر گونه در پاکت جداگانه قرار داده شد و پس از خشک شدن کامل توسط ترازو وزن گردید. در نهایت داده­های مربوط به تولید، ارتفاع، قطر تاج پوشش و حجم وارد نرم­افزار SPSS شده و با دستور regression تجزیه و تحلیل آماری روی داده­ها انجام شد. نتایج نشان دادند که بین تولید به­عنوان متغیر وابسته با حجم، سطح تاج پوشش و ارتفاع بوته­ها به­عنوان متغیر­های ثابت، همبستگی خطی معنی­داری در سطح احتمال یک درصد وجود داشته که ضریب تبیین مربوط به هر کدام از روابط خطی موجود به­ترتیب ۸۸/۰، ۸۴/۰ و ۷۴/۰ می باشد. در نهایت مناسبترین رابطه خطی، رابطه تولید- حجم معرفی گردید.

ظرفیت چرا, تولید, سبزوار, Artemisia siberi