پیش بینی حساسیت وقوع زمین لغزش با الگوریتم یادگیری ماشین بیشینه آنتروپی (حوزه آبخیز بار نیشابور)
محل انتشار: فصلنامه پژوهش های دانش زمین، دوره: 13، شماره: 3
سال انتشار: 1401
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: فارسی
مشاهده: 277
فایل این مقاله در 21 صفحه با فرمت PDF قابل دریافت می باشد
- صدور گواهی نمایه سازی
- من نویسنده این مقاله هستم
این مقاله در بخشهای موضوعی زیر دسته بندی شده است:
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_ESRJ-13-3_005
تاریخ نمایه سازی: 28 فروردین 1402
چکیده مقاله:
زمین لغزش یکی از مخرب ترین بلایای طبیعی محسوب می شود. در مواجهه با زمین لغزش در لحظه وقوع، کار چندانی نمی توان انجام داد، درحالی که می توان با برنامه ریزی مناسب و پیش بینی شده، خسارات و تلفات احتمالی را کاهش داد. بنابراین تهیه نقشه جامع حساسیت وقوع زمین لغزش برای کاهش آسیب های احتمالی به افراد و زیرساخت ها لازم و ضروری است. هدف پژوهش حاضر، اولویت بندی عوامل موثر بر وقوع زمین لغزش و پهنه بندی حساسیت وقوع آن با استفاده از روش حداکثر آنتروپی در حوزه آبخیز بار نیشابور، واقع در استان خراسان رضوی است. روش پژوهش در این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی است که از روش های کتابخانه ای، بازدیدهای میدانی و مدل سازی استفاده شده است. بدین منظور با توجه به مرور منابع گسترده، ۱۶ عامل موثر بر وقوع زمین لغزش در منطقه موردمطالعه انتخاب و لایه رقومی عوامل موثر در سامانه اطلاعات جغرافیایی تهیه شدند. سپس لایه زمین لغزش های موجود تهیه و به منظور مدل سازی حساسیت وقوع زمین لغزش به صورت تصادفی ۷۰ درصد زمین لغزش ها به منظور آموزش(واسنجی) مدل و ۳۰ درصد برای اعتبارسنجی نتایج مدل انتخاب شدند. سپس با استفاده از الگوریتم بیشینه آنتروپی، ارتباط بین عوامل موثر و موقعیت زمین لغزش ها در نرم افزار MaxENT، محاسبه و به منظور طبقه بندی نقشه حساسیت زمین لغزش به محیط GIS منتقل شد. در ادامه به منظور ارزیابی نتایج مدل از مقدار مساحت زیر منحنی تشخیص عملکرد نسبی (ROC) با استفاده از دودسته داده آموزش و اعتبارسنجی استفاده شد. براساس نتایج نمودار Jackknife، از بین پارامترهای انتخاب شده در فرایند مدل سازی به ترتیب لایه های طول شیب(LS)، جهت شیب و شیب بیشترین مشارکت و تاثیر را در وقوع زمین لغزش های حوزه بار را دارند. سطح زیر منحنی (AUC) براساس منحنی تشخیص عملکرد نسبی، نشان دهنده دقت عالی (۹۲/۰=AUC) در مرحله آموزش و خیلی خوب (۸۷/۰=AUC) در مرحله اعتبار سنجی هست. براساس نتایج مدل حداکثر آنتروپی، حدود ۱۳ درصد از حوزه بار نیشابور در پهنه حساسیت زیاد و خیلی زیاد قرار گرفته است.
کلیدواژه ها:
نویسندگان
علی دسترنج
بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، مشهد، ایران
ابراهیم کریمی سنگچینی
بخش تحقیقات حفاظت خاک و آبخیزداری، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی لرستان، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، خرم آباد، ایران
مراجع و منابع این مقاله:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :