ناصر سلطانی - دانشیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه
تانیا سانیار - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی آمایش سرزمین، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
حسن حیدری - استادیار گروه جغرافیا، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

یکی از مهم­ترین عوامل تحرک جمعیت در نواحی مرزی عامل اقتصادی است. هدف این پژوهش، بررسی میزان اثرگذاری تجارت مرزی بر شاخص­های جمعیتی سکونتگاههای بازارچه مرزی تمرچین پیرانشهر می­باشد. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی و به شیوه میدانی و در قالب پرسشنامه، به بررسی این موضوع پرداخته است. نتایج آزمون تی تک نمونه­ای برای ۵ بعد اصلی تحقیق نشان دهنده بازتاب بیشتر ابعاد سیاسی بر تحولات جمعیتی در منطقه مورد مطالعه با امتیاز ۳.۴۳ بوده است. در رده­های بعدی بازتاب­های اقتصادی با امتیاز ۳.۲۹، جمعیتی با امتیاز ۲.۸۶، اجتماعی ۲.۵۷، کالبدی ۲.۲۵ به ترتیب امتیاز از اهمیت بیشتری برخوردار بوده­اند. با توجه به نتایج مورد اشاره در بخش یافته­ها، توسعه تجارت مرزی در سکونتگاههای روستایی مورد مطالعه، تاثیر مثبتی بر تثبیت و رشد جمعیتی این سکونتگاهها نداشته است و از جمله دلایل این امر، فقدان زمینه­های تثبیت جمعیت در این سکونتگاهها از جمله زمینه­های زیرساختی، خدماتی و رفاهی می­باشد. اما بر اساس نتایج به دست آمده از آزمون­های پژوهش، تجارت مرزی بر روی مولفه های اجتماعی و سیاسی تاثیر مثبتی داشته و بر بهبود کیفیت و تحرک زندگی سکونتگاه های روستایی در اثر تجارت مرزی موثر واقع شده است.

شاخص های جمعیتی , تجارت مرزی , تمرچین , پیرانشهر