زهرا اسکافی ثابت - Department of Health Psychology, Faculty of Psychology, Tonekabon Branch, Islamic Azad University, Iran
شهره قربان شیرودی - Department of Health Psychology, Faculty of Psychology, Tonekabon Branch, Islamic Azad University, Iran
محمد رضا زربخش بحری - Department of Health Psychology, Faculty of Psychology, Tonekabon Branch, Islamic Azad University, Iran
کیوان امینیان - Department of Health Psychology, Faculty of Psychology, Tonekabon Branch, Islamic Azad University, Iran; Department of Gastroentrology, Faculty of Medicine, Guilan University of Medical Sciences, Rasht, Iran

مقدمه نشانگان روده تحریک پذیر از شایع ترین اختلالات دستگاه گوارش است که موجب کاهش کیفیت زندگی افراد مبتلا می شود. از آنجایی که هیچ علت بدنی برای نشانگان روده تحریک پذیر تشخیص داده نشده است، جهت کاهش علایم بیماری و افزایش سطح کیفیت زندگی افراد می توان از مداخلات روانشناختی بهره گرفت. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر شدت علایم بیماری و کیفیت زندگی افراد مبتلا به نشانگان روده تحریک پذیر انجام شد. مواد و روش ­ها پژوهش حاضر به روش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون، پس آزمون با گروه گواه انجام شد. جامعه آماری، شامل تمامی افراد مبتلا به نشانگان روده تحریک پذیر مراجعه کننده به کلینیک فوق تخصصی گوارش رازی شهر رشت در سال ۱۳۹۸ بود. تعداد ۳۰ نفر افراد به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شدند. جهت جمع آوری داده ها از مقیاس شدت علایم بیماری IBS و فرم کوتاه مقیاس کیفیت زندگی (ویر و شربورن، ۱۹۹۲) استفاده شد. پس از اجرای مداخله به مدت ۸ جلسه، داده های پژوهش با استفاده از نرم افزارSPSS  و تحلیل کوواریانس یک طرفه تحلیل شدند. یافته­ ها بین میانگین نمره های متغیر کیفیت زندگی و شدت علایم بیماری در پیش آزمون و پس آزمون و پس آزمون با مرحله پیگیری (۰۱/۰ > P) تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه­ گیری براساس نتایج به دست آمده می توان نتیجه گرفت که شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش علایم بیماری و افزایش کیفیت زندگی افراد مبتلا به نشانگان روده تحریک پذیر موثر است.

Mindfulness-based cognitive therapy, symptom severity, quality of life, irritable bowel syndrome, شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی, شدت علایم بیماری, کیفیت زندگی, نشانگان روده تحریک پذیر