فرهاد جوان - دکتری گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.
سیروس حجت شمامی - دانشجوی دکتری گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی، تهران، ایران.

مقدمه: ترکیب اجتماعی جامعه ایران را سه جمعیت متمایز شهری، روستایی و عشایری تشکیل می­دهد. با توجه به این مهم که ایران با سابقه کهن دارای قومیت­های متفاوت است، در این راستا دارای بستر بسیار مناسبی برای برنامه­ریزی انواع گردشگری است و با توجه به اینکه از معدود کشورهایی است که کوچ همچون گذشته در آن جریان دارد و هنوز عشایر ایران سنت­های خویش را برپا می­دارند، می­تواند محمل مناسبی برای گردشگری عشایری باشد، در این میان قلمرو عشایری با جاذبه­های طبیعی، منابع و پتانسیل­های سنتی، فرهنگی و زیست­محیطی، فرصت بزرگی در توسعه گردشگری عشایری، در ایران به شمار می­رود.هدف پژوهش: هدف تحقیق حاضر، بررسی و واکاوی ظرفیت­های مغفول گردشگری عشایری ناحیه رضوانشهر می­باشد.روش­شناسی تحقیق: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش کیفی و کمی می­باشد، و به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از روش تئوری زمینه­ای و مدل­های FBMW, FARAS))، استفاده شد. همچنین جامعه آماری در پژوهش حاضر، شامل خبرگان گردشگری، عشایری و روستایی می­باشند که بر اساس نمونه­گیری هدفمند تعداد (۴۵)، نفر تعیین شدند..قلمروجغرافیایی پژوهش: شهرستان رضوانشهر، در شمال غربی ایران بین سواحل دریای خزر و رشته کوه­های تالش قرار دارد و از دو بخش جلگه­ای و کوهستانی تشکیل شده است. این شهرستان از شمال به دریای خزر و شهرستان تالش، از غرب به شهرستان خلخال، و از جنوب به شهرستان­های صومعه سرا و ماسال و در نهایت از شرق با شهرستان بندرانزلی مرز مشترک دارد.یافته­ها و بحث: یافته­ها نشان می­دهد که اقدامات لازم برای توسعه گردشگری عشایر، محصولات و تولیدات منحصر به فرد از سوی عشایر، فرهنگ ملموس و ناملموس عشایر، نیروی متخصص و بومی در بین عشایر برای توسعه گردشگری در رضوانشهر، از دیدگاه متخصصان مورد شناسایی قرار گرفته شد، در نهایت نتایج مدل­های فازی نشان داد، بین مقولات مطرح شده، محصولات و تولیدات منحصر بفرد از سوی عشایر با وزن نهایی ۳۵۰/۰، بیشترین میزان اهمیت را به خود اختصاص داده­اند.نتایج: شناسایی ظرفیت­های مغفول مانده گردشگری عشایری، بخشی از بازار گردشگری و منبعی برای اشتغال و درآمد است و راهبردی برای حفظ محیط زیست و فرهنگ سنتی عشایر و منبعی مکمل و متنوع­ساز در اقتصاد عشایر و در نتیجه سیاستی برای توسعه اقتصادی، اجتماعی و اکولوژیکی جوامع عشایری ناحیه رضوانشهر قلمداد می­شود.

ظرفیت های مغفول, گردشگری عشایر, ناحیه رضوانشهر