سیدفرشاد جعفری پابندی - دانشجوی کارشناسی رشته ی روانشناسی دانشگاه پیام نور زنجان
رضا قدیمی - مدرس رشته های روانشناسی و مشاوره ی دانشگاه پیام نور زنجان

یکی از مراحل سنی مناسب برای آموزش خلاقیت، دوره پیش دبستانی است. از طرف دیگر یکی از شایع ترین مشکلاتکودکان خردسال که موجب مراجعه به روانشناس میگردد، پرخاشگری است. هنر در قالب موسیقی و نقاشی قادراست، به مربی کمک کند، که در محیطی امن، با استفاده از مواد هنری تغییرات مثبتی در کودکان ایجاد کند. لذا اینپژوهش بر آن بود که بررسی کند، تغییرات مثبت حاصل از آموزش موسیقی و نقاشی، تا چه حد می تواند مشکلاترفتاری کودکان را کاهش و به افزایش خلاقیت ایشان کمک کند.پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی آموزشموسیقی و نقاشی برافزایش خلاقیت و کاهش پرخاشگری در کودکان پیش دبستانی انجام شد. پژوهش آزمایشی با طرحپیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه کودکان پیش دبستانی شهر زنجان در سال ۱۴۰۱-۱۴۰۰ بودند. نمونه آماری شامل ۶۰ نفر از کودکان پیش دبستانی بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه آزمایش و یک گروه کنترل جایگزین شدند. گروه های آزمایش به مدت۱۰ جلسه تحت آموزش موسیقی، نقاشی یا آموزش ترکیبی موسیقی/نقاشی قرار گرفتند و گروه گواه هیچگونه آموزشیدریافت نکرد. برای آموزش موسیقی از بسته آموزش موسیقی کودک و برای آموزش نقاشی از بسته آموزش نقاشیاستفاده شد. در گروه ترکیبی هر دو بسته آموزش داده شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ۴۳ سوالی پرخاشگریکودکان پیشدبستانی واحدی و همکاران، ۱۳۸۷ و مقیاس تفکر خلاق تورنس ۱۹۶۶ بود. داده ها از طریق آزمونتحلیل واریانس و تحلیلکوواریانس چند متغیره، با استفاده از نرمافزار SPSS تحلیل شد. نتایج تحلیل داده ها نشان دادکه آموزش موسیقی بر افزایش خلاقیت و کاهش پرخاشگری کودکان پیش دبستانی تاثیر معنی دار دارد. همچنینتحلیل یافته ها نشان داد که آموزش نقاشی به طور معنی داری منجر به افزایش خلاقیت و کاهش پرخاشگری در دانشآموزان پیش دبستانی شد.

پرخاشگری، دانش آموزان پیش دبستانی، آموزش موسیقی و نقاشی.